EV یا ارزش نوری به چه معناست؟

Exposure Value یا ارزش نوری ( EV ) چیست؟ دوربین‌های دیجیتال بر چه اساسی E.V را محاسبه می‌کنند؟ چرا این پارامتر عکاسی تا این حد پیچیده به نظر می‌رسد و در کمتر جایی با زبان ساده به تفسیر آن پرداخته شده است؟ در ادامه سعی شده تا با دوری از بررسی فنی این پارامتر و با گویشی ساده به سؤالاتی از این قبیل پاسخ دهیم و در آخر به درک درستی از E.V یا همان ارزش نوری برسیم.

Exposure Value که آن را به فارسی ارزش نوری ترجمه کرده‌اند برای اولین بار در سال ۱۹۵۰ و توسط یک آلمانی به نام فردریش دِکِل محاسبه و معرفی گردید. این پارامتر یک معیار یا واحد برای اندازه‌گیری و نوردهی مناسب تصویر است. در تاریخ عکاسی همیشه محاسبه نوردهی یک مشکل بزرگ بوده و بسیاری از عکس‌ها ممکن بوده است که به دلیل نوردهی بیش از حد بسیار سفید شوند و یا با نوردهی کم بسیار تیره به نظر برسند. به همین دلیل روش‌ها و معیار‌های مختلفی برای نوردهی متعادل عکس تا به حال ابداع شده است که یکی از رایج‌ترین آن‌ها محاسبه E.V یا ارزش نوری به شمار می‌رود.

E.V یک پارامتر لگاریتمی است که به روشنایی، کنتراست و حساسیت ایزو بستگی دارد و معمولاً بین منفی ۹ تا عددی حدود ۲۰ متغیر است. تاریک‌ترین صحنه‌ها مثل مرکز کهکشان راه شیری در حساسیت ایزوی ۱۰۰ ارزش نوری‌ برابر با -۹ دارند و صحنه‌های روشن مثل یک منظره برفی در روز آفتابی از E.V معادل ۱۶ برخوردار هستند. به علاوه سرعت شاتر و بازشدگی دهانه دیافراگم هم در نورسنجی خودکار دوربین‌ها بر اساس EV تعیین می‌شود. در واقع این مقدار ارزش نوری است که رابطه سرعت شاتر و عدد دیافراگم دوربین را مشخص می‌کند تا تصویر با روشنایی متعادلی به ثبت برسد. به عنوان مثال در تصویری اگر مقدار نوردهی برای رسیدن به یک تصویر با روشنایی مناسب و متعادل، برابر با E.V 7 باشد، در عدد دیافراگم ۱.۴ سرعت شاتر باید چیزی در حدود ۱/۶۰ ثانیه باشد و یا اگر دیافراگم را یک استاپ ببندیم  (عدد دیافراگم برابر با F2 شود) سرعت شاتر را باید نصف کنیم (۱/۳۰) تا در طی زمانی طولانی‌تر کمبود نور ورودی جبران شود. امروزه اکثر نورسنج‌‌‌ها از این متود استفاده می‌کنند و عدد دیافراگم و سرعت شاتر مناسب را پیشنهاد می‌دهند.

از دیگر کاربرد‌های E.V، استفاده از آن به عنوان واحد نوردهی می‌باشد. امروزه خیلی از فلاش‌های استودیویی، قدرت خروجی فلاش را با EV مشخص می‌کنند. به عنوان مثال فلاش‌های Broncolor بر اساس EV تنظیم می‌شوند و با دقت ۱/۱۰ ارزش نوری قابل تنظیم هستند. افزایش هر واحد EV به معنای افزایش دو برابری میزان نوردهی است؛ یعنی اگر قدرت فلاشی را از ۱۴ به ۱۵ تغییر دهیم، میزان نوردهی دو برابر شده و باید دریچه دیافراگم را یک استاپ ببندیم.

اگر به مشخصات فنی دوربین‌های DSLR سری بزنیم معمولاً محدوده‌ای که دوربین در آن قادر به نورسنجی‌ است را خواهیم دید. به عنوان مثال Canon 5D Mark IV در محدوده‌ای بین ۰ تا ۲۰ EV قادر به نورسنجی می‌باشد. حتی جبران نوردهی دوربین‌ها نیز با این واحد بیان می‌شود. اغلب دوربین‌های فول‌فریم DSLR قادرند تا در محدوده بین -۵ تا +۵ EV، نوردهی نامناسب را تا حدی جبران کنند.

با تمام این تفاسیر نکته مهم در مورد ارزش نوری درک درست مفهوم آن است و نه پی بردن به محاسبات و فرمول‌های پیچیده مربوط به آن. با درک درست از این پارامتر، می‌توان با تسلطی بیشتر به نوردهی تصاویر پرداخت و عکس‌هایی خارق‌العاده، با کنتراست و روشنایی دقیق‌تر خلق نمود.