فیلتر پولاریزه به چه کار میآید؟ اساساً چرا باید از این گونه فیلترها در عکاسی و فیلمبرداری بهره برد؟ چه چیزی باعث شده است که این فیلترها به یکی از ضروریترین لوازم عکاسی تبدیل شود؟ در ادامه سعی شده است تا با بررسی لنزهای پولاریزه و کارکرد آنها تا حدی به سؤالات فوق پاسخ داده شود؛ بنابراین در ادامه مطلب همراه ما باشید.
فیلترهای پولاریزه، شیشههای مخصوص پردازششدهای هستند که با تغییر زاویه خود نسبت به منبع نور، درخشش و بازتاب ناخواسته سطوح را کاهش میدهند. معروفترین نوع این فیلترها، فیلترهای پولاریزه دایرهای هستند که به دهانه لنز متصل میشوند و از قابلیت چرخش برخوردار هستند تا در کوتاهترین زمان ممکن بتوان به نتیجه مطلوب رسید. در این مطلب نگاه اجمالی به کاربرد این فیلترها خواهیم انداخت و توضیح میدهیم که چطور یک فیلتر پولاریزه میتواند نقشی کلیدی در بهبود کیفیت عکسهای گرفته شده در شرایط مختلف را ایفا کند.
اگرچه این فیلترها یک استاپ نوردهی را کاهش میدهند ولی به گونهای دراماتیک میتوانند نتیجه نهایی را در عکس گرفته شده با تغییر همراه کنند.
فیلترهای پولاریزه چگونه کار میکنند؟
کار با فیلترهای پولاریزه پیچیدگی زیادی ندارد. این فیلترها در ابعاد و انواع مختلف موجود هستند. درواقع این گونه فیلترها از ورود امواجی با طول موج و زاویه نوسان خاصی جلوگیری میکند. با چرخش و تغییر زاویه فیلتر، ورود و یا حذف پرتوهای نور با زاویه و طول موج مشخص نیز تغییر خواهد کرد و عملکرد آن نیز کاملاً تابع زاویه بین منبع نور و سوژهای میباشدکه قرار است از آن عکاسی شود.
حذف بازتابهای مزاحم از سطوح شیشهای و براق
در عکاسی از سوژههای براق مختلف ممکن است که نور به گونهای تابیده شود که جزییات زیادی در اثر بازتاب یا به اصطلاح رفله، به ثبت نرسد. به عنوانِ مثال فرض کنید که میخواهید از بیرون ویترین یک مغازه درون مغازه را عکاسی کنید، ولی نور خورشید طوری به شیشه میتابد که عملاً شیشه مانند یک آینه در عکس به ثبت میرسد. در این مواقع استفاده از فیلترهای پولاریزه میتواند به کلی ورق را برگرداند و شما را در رسیدن به نتیجه دلخواهتان یاری کند. در واقع فیلتر پولاریزه با جلوگیری از ورود نورهای بازتابی به داخل لنز باعث میشود که تصویری نسبتاً شارپ و واضح از درون ویترین به ثبت برسد.
افزایش کنتراست و وضوح تصویر در مناظر مهگرفته
هنگام عکاسی زیر آسمانهای خاکستری و مهگرفته که عمق دید بسیار محدود است، استفاده از فیلترهای پولاریزه میتواند تأثیر بسیار مطلوبی بر نتیجه کار بگذارد و تصاویر کمرنگ و محو را به میزان قابلتوجهی بهبود ببخشد.
استفاده از فیلتر پولاریزه در عکاسی از آب
شاید بعضی از مواقع نیاز به این باشد که رودخانه یا آب دریا در تصویر خیلی شفاف به نظر برسد. برای این کار نیاز است تا بازتابهای سطحی آب حذف شود و به گونهای متفاوت در تصویر به ثبت برسد. جهت رسیدن به این نتیجه استفاده از فیلترهای پولاریزه الزامی است. البته باید توجه داشت که رنگ دریا نیز ممکن است کمی تغییر کند و به رنگ فیروزهای نزدیکتر شود.
افزایش غلظت رنگ تصویر
فیلترهای پولاریزه نورهای بازتابی از تمام سطوح، حتی سطوحی که اساساً انتظار بازتاب از آنها را نداریم کاهش میدهد. به این ترتیب استفاده از این فیلترها باعث میشود که رنگ بعضی از اشیا با غلظت بیشتری به ثبت برسند. (البته این نکته وابستگی زیادی به موقعیت منبع نور نسبت به سوژه نیز دارد.) به عنوان مثال در عکاسی از یک باغ، هنگام روز برگ درختها در صورت استفاده از لنز پولاریزه بسیار سبزتر به ثبت خواهند رسید.
محافظت از لنز
یکی دیگر از مزیتهای بهکارگیری این فیلترهای و بستن آنها بر دهانه لنز، محافظت از شیشه لنز در برابر خراشیدگی و ضربه است. اگرچه که گزینه بهتر برای محافظ از شیشه لنز استفاده از فیلترهای UV میباشد چرا که قیمت کمتری دارند و اقتصادیتر هستند. ولی مهم این است که آسیب دیدن فیلتر پولاریزه نسبت به شیشه دهانه لنز، خسارت بسیار کمتری را از لحاظ مالی بر ما متحمل خواهد کرد.
استفاده از فیلتر پولاریزه میزان نوردهی را تغیر میدهد.
یکی از فاکتورهایی که هنگام عکاسی با فیلترهای پولاریزه باید به آن توجه داشت این است که این گونه فیلترها در نوردهی و اکسپوژر تغییر ایجاد میکنند. اگر از درون فیلترهای پولاریزه به محیط اطراف نگاه کنید، کاملاً متوجه شباهت آن با لنز عینکهای آفتابی خواهید شد؛ بنابراین هنگام استفاده از این فیلترها میزان نوری که از لنز عبور کرده و به سنسور برخورد میکند کاهش مییابد. برای جبران کاهش روشنایی تصویر مجبور به بازتر کردن دریچه دیافراگم و یا کاهش سرعت شاتر دوربین هستیم و یا اینکه حساسیت ایزو را افزایش بدهیم. در واقع فیلترهای پولاریزه چیزی بین ۱ تا ۲ استاپ میزان نوردهی را کاهش میدهند و به همین دلیل است که ابزاری مناسب برای عکاسی در شب به حساب نمیآید.
انتخاب فیلتر پولاریزه مناسب
اغلب لنزهای دوربینهای DSLR امروزی قابلیت اتصال فیلترهای پولاریزه دایرهای را دارا هستند. فقط باید هنگام خرید فیلتر باید به قطر دهانه لنز توجه داشت و فیلتری با همان ابعاد را برای لنز تهیه نمود. دهانههای رایج و موسوم در بازار ۴۹، ۵۲ ، ۵۵، ۵۸، ۶۲، ۶۷، ۷۲، ۷۷ و ۸۲ میلیمتر است. فیلترهای پولاریزه در انواع برندها و کیفیتهای مختلف در بازار موجود هستند و نسبت به فیلترهای دیگر نسبتاً گرانتر هستند و هرچه ابعاد آنها بزرگتر شود قیمت آن نیز به نسبت افزایش مییابد. به عنوان مثال فیلترهای Hoya مصالحهی خوبی را بین قیمت و کیفیت برقرار کرده است. برندهای معتبر دیگری مثل Phottix و Hama نیز فیلترهای با کیفیتی را تا به حال روانه بازار کردهاند.