Sony FE 50-150mm F2 GM: یک مقدمه
بخش لنزهای شرکت سونی در مسیری درخشان قرار گرفته است. لنز بی‌نقص FE 85mm F1.4 GM II موفق به کسب عنوان بهترین لنز سال ۲۰۲۴ شده، لنز تازه‌نفس FE 28-70mm F2 GM امتیاز کامل پنج ستاره را دریافت کرده و حالا نوبت به FE 50-150mm F2 GM رسیده است؛ نخستین لنز زوم تله‌فوتو در جهان با دیافراگم ثابت f/2 – و یکی دیگر از محصولات شگفت‌انگیز و پرچم‌دار سونی.
در نخستین مواجهه با لنز ۱۵۰-۵۰ میلی‌متری، طول کانونی خاص آن چندان قانع‌کننده به‌نظر نمی‌رسید، به‌ویژه در مقایسه با لنزهایی مثل 28-70mm F2 GM یا مجموعه لنزهای حرفه‌ای ۲۰۰-۷۰ میلی‌متری که طی سال‌ها عرضه شده‌اند، از جمله FE 70-200mm F2.8 GM OSS II.
بااین‌حال، پس از استفاده گسترده، این لنز به‌عنوان یکی از همه‌کاره‌ترین گزینه‌ها برای سبک‌هایی چون عکاسی از رویدادها ورزش‌های محلی، مراسم عروسی و لحظه‌های خودمانی شناخته شده و بدون تردید در شمار بهترین لنزهای تولیدشده سونی قرار می‌گیرد.
لنز Sony 50-150mm F2 G، عضو خانواده حرفه‌ای G Master (GM) است؛ خانواده‌ای که همواره در زمینه‌هایی چون کیفیت ساخت، دوام، عملکرد فوکوس خودکار و وضوح اپتیکی در بالاترین سطح ظاهر می‌شود. با درنظرگرفتن قابلیت‌های چندگانه این لنز -که گویی مجموعه‌ای از چند لنز پرایم را در یک بدنه گرد آورده- قیمت چشمگیر آن نیز توجیه‌پذیر خواهد بود.
بااین‌حال، مهم‌ترین نکته منفی درباره لنز ۱۵۰-۵۰ میلی‌متری، وزن سنگین آن است؛ وزنی معادل ۱۳۴۰ گرم که هنگام استفاده طولانی‌مدت، فشار محسوسی به دست وارد می‌کند. استفاده از آن در طول یک مسابقه فوتبال مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما عکاسی یک‌روزه در مراسمی مانند عروسی، به یک فعالیت کاملاً فیزیکی و سنگین تبدیل می‌شود. ابعاد این لنز نیز قابل‌توجه است: ۱۰۲٫۸ در ۲۰۰ میلی‌متر که به‌ویژه قطر بزرگ آن ممکن است جایگیری در محفظه‌های معمول کیف‌های دوربین را با مشکل مواجه کند.
برای گروه خاصی از عکاسان، داشتن مجموعه‌ای از لنزهای پرایم سریع در قالب یک لنز زوم انعطاف‌پذیر، کاملاً منطقی و کارآمد است. آن‌چه لنز 150-50 میلی‌متری را برای عکاسی رویدادها به انتخابی بی‌رقیب تبدیل می‌کند، انعطاف در محدوده تله‌فوتو و دیافراگم باز f/2 در تمام فواصل کانونی آن است. در سبک‌هایی که سرعت، عملکرد در نور کم، فوکوس خودکار سریع، وضوح بی‌نقص، عمق میدان کم و بوکه‌ی نرم الزام است نه انتخاب، این لنز در همه این موارد عملکردی فوق‌العاده دارد.
پیش از معرفی این لنز، ترکیب محبوب بسیاری از عکاسان رویداد، دو لنز 24-70mm f/2.8 و 135mm f/1.8 بود. اما تجربه کار با این لنز زوم پیشرفته سونی، سبب شده تا برخی کاربران نه‌تنها در ترکیب تجهیزات خود، بلکه حتی در کل سیستم دوربین‌شان تجدیدنظر کنند و این بالاترین سطح تحسین برای یک لنز محسوب می‌شود.
جدا از وزن و ابعاد، تنها نقطه‌ضعف دیگر لنز FE 50-150mm F2 GM، قیمت بسیار بالای آن است؛ قیمتی که در حدود ۴۰۰۰ دلار آمریکا / ۴۰۰۰ پوند / ۷۰۰۰ دلار استرالیا تعیین شده و برای بسیاری رقم چشمگیری‌ست.
برای مقایسه، با همین مبلغ می‌توان دو لنز 24-70mm F2.8 و 135mm F1.8 از سری G Master را خریداری کرد و حتی مقداری نیز صرفه‌جویی داشت؛ یا با پرداخت کمی بیشتر، ترکیب 24-70mm را با لنز 70-200mm F2.8 GM II جایگزین کرد.
مشخصات لنز Sony FE 50-150mm F2 GM
| ویژگی | مشخصات |
|---|---|
| نوع لنز | زوم استاندارد تا تله‌فوتو |
| مانت (نوع اتصال) | مانت E سونی (Sony E-mount) |
| سازگاری با حسگر | فول‌فریم |
| فاصله کانونی | ۱۵۰–۵۰ میلی‌متر |
| حداکثر دیافراگم | f/2 |
| حداقل فاصله فوکوس | ۰.۴ متر (واید) تا ۰.۷۴ متر (تله) / ۱.۳۲ فوت تا ۲.۴۳ فوت |
| قطر فیلتر | ۹۵ میلی‌متر |
| ابعاد | ۱۰۲.۸ × ۲۰۰ میلی‌متر (۴ و ۱/۸ × ۷ و ۷/۸ اینچ) |
| وزن | ۱۳۴۰ گرم (بدون پایه سه‌پایه) / ۴۷.۳ اونس |
به‌بیان ساده، تنها زمانی می‌توان هزینه اضافی و وزن بالا را توجیه کرد که نیاز قطعی به دیافراگم f/2 به‌جای f/2.8 وجود داشته باشد. بررسی مزایای دیافراگم بازتر در ادامه‌ی بررسی ارائه خواهد شد.
به‌طور طبیعی، لنز ۱۵۰-۵۰ میلی‌متری به‌عنوان مکمل ایده‌آل برای لنز 28-70mm F2 معرفی شده است؛ ترکیبی که دامنه وسیعی از موقعیت‌های عکاسی را پوشش می‌دهد و در شرایط عادی به مجموعه‌ای از لنزهای پرایم نیاز دارد. با این حال، لنز ۱۵۰-۵۰ میلی‌متری در عمل، گزینه‌ای قانع‌کننده‌تر در میان این دو لنز با دیافراگم f/2 به‌نظر می‌رسد.
در بسیاری از موارد، انتخاب لنز ۱۵۰-۵۰ میلی‌متری به‌همراه یک پرایم واید مانند 24mm F1.4 GM (که قیمت کمتری نیز دارد) می‌تواند منطقی‌تر از خرید لنز 28-70mm باشد – به‌ویژه اگر فاصله کانونی ۲۸ میلی‌متری برای برخی کاربران به‌اندازه‌ی کافی باز نباشد.
لنز Sony 50-150mm F2 GM در ماه آوریل توسط سونی معرفی شده و طبق برنامه، فروش رسمی آن از ماه ژوئن ۲۰۲۵ آغاز شده است.
هرچه دیافراگم بازتر باشد، لنز نیز بزرگ‌تر می‌شود؛ بنابراین، ابعاد قابل‌توجه لنز ۱۵۰-۵۰ میلی‌متری تعجب‌برانگیز نیست. این لنز بدون درنظر گرفتن پایه سه‌پایه، ۱۳۴۰ گرم / ۴۷٫۳ اونس وزن دارد، عددی که آن را در دسته لنزهای سنگین قرار می‌دهد.
برای مقایسه، لنز FE 70-200mm F2.8 GM OSS II (نسل دوم) از همین برند، وزنی معادل ۱۰۴۵ گرم / ۳۶٫۹ اونس دارد، یعنی حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد سبک‌تر است. هر دو لنز از نظر طول برابرند (۲۰۰ میلی‌متر)، اما قطر لنز ۱۵۰-۵۰ میلی‌متری بیشتر و معادل ۱۰۲٫۸ میلی‌متر است.
قطر زیاد لنز سونی FE 50-150mm F2 GM باعث شده که در بسیاری از کیف‌های دوربین، جای‌دادن آن در میان دیوایدرهای پددار با دشواری همراه باشد؛ در اکثر موارد نیاز به بازآرایی کامل فضای داخلی کیف وجود دارد. طبیعتاً، دهانه فیلتر این لنز نیز بزرگ‌تر از حد معمول است و از فیلترهای ۹۵ میلی‌متری استفاده می‌کند که معمولاً قیمت بالایی دارند.
در ترکیب با دوربین a7R V، این لنز باعث ایجاد سنگینی در قسمت جلو می‌شود و داشتن گریپ عمودی سونی می‌تواند به ایجاد تعادل بهتر و ارگونومی مطلوب‌تر کمک کند. بااین‌حال، حتی بدون استفاده از گریپ، عکاسی از یک مسابقه فوتبال با این لنز بدون مشکل انجام می‌پذیرد، به‌شرط آن‌که با دست دوم از لنز پشتیبانی شود.
برای استفاده در مراسم عروسی شاید کمی تردید وجود داشته باشد، اما معمولاً در چنین مراسمی، لحظات حساس به‌صورت مقطعی و ناگهانی رخ می‌دهند و وزن لنز شاید مسئله‌ساز نباشد. در پروژه‌های طولانی‌مدت و پیوسته، این لنز از لحاظ اندازه و وزن به لنزهای حرفه‌ای نزدیک می‌شود که معمولاً با تکیه بر تک‌پایه (monopod) مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کنترل و ارگونومی لنز در سطح بسیار بالایی قرار دارد. همان‌طور که در دیگر لنزهای G Master نیز مشاهده شده است. در همان قالب لنز 28-70mm F2 GM، مجموعه‌ای کامل از کنترل‌ها در اختیار قرار دارد: حلقه‌های مجزا برای فوکوس، زوم و دیافراگم، دکمه‌های قابل تنظیم برای نگه‌داشتن فوکوس (focus hold)، سوئیچ بین فوکوس خودکار و دستی (AF/MF)، قفل دیافراگم (iris lock) و سوئیچ DMF با عملکرد دستی هم‌زمان با فوکوس خودکار که امکان تنظیم دقیق دستی هنگام فعال بودن AF را فراهم می‌کند.
تغییر دیافراگم از طریق حلقه‌ی فیزیکی لنز امکان‌پذیر است و به دو صورت نرم یا مرحله‌ای انجام می‌شود. در حالت کلی، عکاسان ترجیح می‌دهند از بازخورد لمسی و مرحله‌ای استفاده کنند، درحالی‌که فیلم‌برداران معمولاً حرکت نرم و بدون توقف میان گام‌های دیافراگم را ترجیح می‌دهند. حلقه دیافراگم دندانه‌دار این لنز با سیستم‌های دنبال‌کننده فوکوس (follow focus) نیز سازگار است.
زوم داخلی یکی از ویژگی‌های مهم لنز Sony 50-150mm F2 GM است؛ به‌این‌معنا که طول بدنه لنز در تمام فواصل کانونی ثابت باقی می‌ماند. این موضوع نه‌تنها باعث بهبود تعادل و هندلینگ می‌شود، بلکه یکی از نقاط بالقوه‌ی ضعف را حذف می‌کند. نکته‌ای که در کنار آب‌بندی کامل و مقاوم در برابر شرایط نامساعد جوی، آن را به لنزی مناسب برای استفاده حرفه‌ای در محیط‌های سخت بدل می‌سازد.
به‌عبارتی روشن، در طراحی این لنز هیچ مصالحه‌ای انجام نشده و با یک محصول در کلاس ممتاز مواجه هستیم. بااین‌حال، پیشنهاد می‌شود پیش از خرید، حتماً آن را از نزدیک بررسی کنید تا از تطابق وزن و ابعاد آن با نیاز خود اطمینان حاصل کنید.
در بسیاری از جنبه‌ها، لنز ۱۵۰-۵۰ میلی‌متری تکرار موفقیت لنز تحسین‌شده FE 28-70mm F2 GM است. این لنز نیز به چهار موتور خطی XD مجهز شده که وظیفه جابه‌جایی عناصر اپتیکی بزرگ را برعهده دارند. نتیجه، عملکردی روان، سریع و فوق‌العاده بی‌صدا در فوکوس خودکار است.
در عکاسی از رویدادهای پرتنش یا لحظات سریع ورزشی، سرعت و دقت فوکوس خودکار اهمیت بالایی دارند و در این زمینه، عملکرد لنز ۱۵۰-۵۰ میلی‌متری بسیار چشمگیر بوده است؛ به‌ویژه زمانی‌که با توانایی رهگیری سوژه‌ی دوربین a7R V همراه می‌شود. در عکاسی از مسابقات فوتبال محلی، حتی کوچک‌ترین نشانه‌ای از مکث یا تردید در فوکوس دیده نمی‌شود.
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، تثبیت‌کننده نوری تصویر (OIS) در این لنز وجود ندارد. بااین‌حال، دوربین‌های بدون‌آینه پرچم‌دار Sony -که استفاده از این لنز برای آن‌ها منطقی‌ست- همگی از تثبیت‌کننده درون‌بدنه (IBIS) بهره می‌برند. ترکیب IBIS و دیافراگم باز f/2 به‌اندازه‌ای مؤثر بوده که نبود OIS حتی به مسئله‌ای قابل‌تأمل تبدیل نمی‌شود.
همانند لنز Sony FE 28-70mm F2 GM، لنز FE 50-150mm F2 GM هم در تمام فواصل کانونی و تنظیمات دیافراگم، کیفیت تصویری فوق‌العاده‌ای ارائه می‌دهد. با این‌حال، در میان این دو، گزینه تله‌فوتو یعنی لنز ۱۵۰-۵۰ میلی‌متری، مزیت دیافراگم باز f/2 را بیشتر برجسته می‌کند: با افت تدریجی و روان فوکوس و بوکه‌ای ابریشمی و بسیار نرم، حتی اگر شکل بوکه در برخی مواقع حالتی شبیه چشم گربه پیدا کند.
در مجموعه تصاویری که با دیافراگم‌های مختلف f/2، f/2.8، f/4 و f/5.6 ثبت شده‌اند، تفاوت بوکه به‌ویژه در f/2 به‌وضوح مشهود است: اندازه بوکه بزرگ‌تر و بافت آن نرم‌تر از f/2.8 است که همین موضوع یکی از دلایل اصلی برای سرمایه‌گذاری روی لنزهایی با دیافراگم باز به‌شمار می‌رود.
شاید اختلاف یک گام نوری بین f/2 و f/2.8 ناچیز به‌نظر برسد، اما در عمل، تفاوت در میزان نور ورودی و ابعاد بوکه قابل‌توجه است. این یک گام نوری اضافه در f/2، مزیتی کلیدی در محیط‌های کم‌نور فراهم می‌کند. شرایطی که در پروژه‌های حرفه‌ای بسیار رایج است.
البته، ویژگی‌های مثبت لنز ۵۰-۱۵۰ میلی‌متری فقط به بوکه محدود نمی‌شود. این لنز در سراسر محدوده زوم و در اغلب تنظیمات دیافراگم، وضوحی یکنواخت و بالا از مرکز تا کناره‌های تصویر ارائه می‌دهد؛ به‌جز مواردی که به‌طور طبیعی در دیافراگم‌های باز، افت فوکوس در لبه‌ها به‌دلیل عمق میدان کم رخ می‌دهد.
تمام تصاویر آزمایشی در فرمت‌های RAW و JPEG ثبت شده‌اند و برای بررسی دقیق‌تر، مقایسه فایل‌ها از طریق Adobe Camera Raw انجام شده است؛ هدف، ارزیابی دقیق میزان اصلاحات درون‌دوربینی و کیفیت فایل‌های خام و پردازش‌شده بوده است.
بروز اعوجاج خفیف پین‌کوشن (pin-cushion) در سراسر محدوده زوم لنز، یکی از نکاتی بود که موجب شگفتی شد، چراکه معمولاً چنین اعوجاجی تنها در انتهای تله‌فوتو دیده می‌شود، نه در فاصله کانونی ۵۰ میلی‌متر. همچنین، تصاویر JPEG به‌طور قابل‌توجهی شارپ‌تر از خروجی‌های RAW به‌نظر می‌رسند. بااین‌حال، نه اعوجاج پین‌کوشن و نه اندک افت وضوح لنز در برخی نواحی، مشکلی ایجاد نمی‌کنند؛ زیرا تصاویر RAW پس از اصلاح، چشم‌نواز و خیره‌کننده هستند.
در زمینه وینیت (تیرگی گوشه‌ها) و لبه‌های رنگی (color fringing) نیز عملکرد لنز در سطح بالایی قرار دارد و هر دو مورد به‌خوبی کنترل شده‌اند. همچنین هنگام عکاسی در برابر نور مستقیم خورشید، پدیده‌های گوستینگ (ghosting) و فلر (flare) نیز به‌حداقل رسیده‌اند. در مجموع، از نظر اپتیکی، لنز 50-150mm F2 GM تقریباً بی‌نقص ارزیابی می‌شود و تنها ایراد جزئی، همان اعوجاجی‌ست که به‌راحتی قابل اصلاح است.
در ترکیب با سنسور فول‌فریم با وضوح بالا -مانند سنسور ۶۱ مگاپیکسلی دوربین Sony a7R V- امکان کراپ دقیق تصاویر بدون افت محسوس کیفیت به‌راحتی فراهم می‌شود. در یکی از آزمون‌های عملی، مجموعه‌ای کامل از تصاویر مسابقه فوتبال با همین لنز ثبت شده و بازیکنان در سرتاسر زمین، تقریباً از یک موقعیت ثابت در کنار زمین، به‌خوبی و با وضوح کافی ثبت شده‌اند.
و همین انعطاف‌پذیری در کراپ و برداشت تصویر است که مزیت مهمی برای فاصله کانونی لنز ۵۰-۱۵۰ میلی‌متری محسوب می‌شود. مزیتی که آن را به گزینه‌ای کاربردی‌تر و چندمنظوره‌تر نسبت به محدوده سنتی ۲۰۰-۷۰ میلی‌متری تبدیل می‌کند.
آیا باید لنز Sony FE 50-150mm F2 GM را بخرید؟
بخرید اگر…
- کارتان عکاسی از رویداد است:
برای عروسی‌ها و سایر رویدادها، لنز ۵۰-۱۵۰ میلی‌متری f/2 ترکیبی کارآمد از دامنه زوم و دیافراگم باز در اختیارتان می‌گذارد. بسته به نوع مأموریت، ممکن است تنها لنزی باشد که نیاز دارید. - به‌دنبال عملکردی با بالاترین کیفیت هستید:
با کیفیتی در حد لنزهای پرایم، دیافراگم روشن و فوکوس خودکار سریع، لنز ۵۰-۱۵۰ میلی‌متر هیچ کم‌وکاستی در عملکرد نشان نمی‌دهد. - به لنزی مستحکم نیاز دارید:
با آن‌که بزرگ و سنگین است، اما لنز ۵۰-۱۵۰ میلی‌متر ساختاری فوق‌العاده مقاوم دارد و از پسِ شرایط سخت کاری حرفه‌ای برمی‌آید.
نخرید اگر…
- فاصله کانونی مورد نیازتان را می‌دانید:
این لنز برای انجام کار چند لنز پرایم طراحی شده و برای کسانی که همیشه از یک فاصله کانونی خاص استفاده می‌کنند، انتخابی اغراق‌آمیز است. اگر جزو این دسته هستید، لنزهای پرایم کوچک‌تر و ارزان‌تری هم وجود دارد. - زوم سبک‌وزن می‌خواهید:
اگر دیافراگم f/2 برای نوع کارتان زیادی است، سونی زوم‌هایی با f/2.8 و f/4 هم عرضه می‌کند که هم کوچک‌ترند و هم ارزان‌تر.
