باتری دوربین
انواع باتری دوربین
باتری دوربینهای دیجیتال انرژی لازم دوربین را برای پرتابل بودن آن در خود نگه میدارند. یک باتری ایدهآل باید مشخصاتی مانند جریان برق منظم، ظرفیت انرژی بالا و همچنین تأثیر زیستمحیطی مخرب پایینی را داشته باشد. علاوه بر این برای تهیه باتری ایدهآل برای دوربینتان باید درک درستی از نیازهای خود در استفاده از دوربین داشته باشید.
اکثر دوربینها طوری طراحی شدهاند که تنها نوع خاصی از باتری را کاربران بتوانند در آنها قرار دهند و هنگامی که میخواهید باتری جدیدی برای دوربینتان تهیه کنید، باید از نوع دقیق باتری سازگار با دوربینتان مطمئن شوید. اکثر دوربینهای امروزی انرژی مورد نیاز خود را از طریق انواع باتریهای لیتیوم یونی دریافت میکنند، اما هنوز هم دوربینهایی وجود دارند که در آنها جایگاه باتری از نوع باتریهای AA و یا AAA و یا به عبارت دیگر باتریهای قلمی و نیم قلمی وجود دارد. ازآنجاییکه اکثر دوربینهای حرفهای به انرژی الکتریکی تقریباً بالایی برای کار کردن نیازمندند، در بیشتر دوربینهای دیجیتال با کیفیت DSLR و بدون آینه نیز از باتریهای لیتیوم یونی برای تغذیه انرژی دوربین استفاده میشود که این نوع باتریها با هر بار شارژ میتوانند مقدار زیادی انرژی الکتریکی برای استفاده طولانیمدت از دوربین در خود ذخیره کنند. برخلاف این امر دوربینهای فیلم دار قدیمی به دلیل ساختار ساده آنها انرژی کمتری نیاز داشتند و همچنین به دلیل محدودیت فریمهای موجود در فیلمهای عکاسی، دیگر نمیتوانستیم تعداد دفعات بالایی با دوربین عکاسی کنیم، درنتیجه میتوانستیم این دوربینها را توسط باتریهای کوچک و یا باتریهای قلمی و نیم قلمی معمولی راه اندازی کنیم و از آنها استفاده کنیم.
لازم به ذکر است که استفاده صحیح و مراقبت از باتری صرفنظر از نوع آن، موجب امکان استفاده طولانیتر از باتریها خواهد شد. در دوربینهای قدیمی غیر دیجیتال معمولاً از باتریهای غیرقابل شارژ استفاده میشد و این امر بدین معنا است که با هر بار تمام شدن انرژی باتری، کاربر میباید باتریها را دور بریزد و باتریهای جدید را جایگزین آن کند. اما برخلاف دوربینهای قدیمی، در دوربینهای دیجیتال از باتریهای قابل شارژ استفاده میشود. درست است که باتریهای قابل شارژ از انواع مختلف، قیمت بالاتری نسبت به باتریهای یکبارمصرف دارند، اما به علت امکان شارژ در دفعات بسیار بالا و استفاده از این باتریها در مدت زمان طولانی؛ استفاده از اینگونه باتریها انتخابی مقرون به صرفهتر از باتریهای غیرقابل شارژ است و همچنین به علت اینکه این باتریها را مدت بسیار بیشتری نگهداری میکنیم و دور نمیریزیم، ضربه کمتری نیز به محیطزیست وارد میشود.
انواع باتریهای مخصوص دوربین
تقریباً تمام دوربینهای دیجیتال در بستهبندی خود یک باتری مخصوص و همچنین شارژر استاندارد برای شارژ کردن باتری، همراه دارند. اما بسیاری از کاربران ممکن است برای مواقع مختلفی که برق شهری برای شارژ باتری دوربین در دسترس نیست، بخواهند که باتری و یا باتریهای اضافی برای دوربین خود داشته باشند تا بتوانند مدت زیادی بدون نیاز به برگشت به مکانی که میتوانند آن را شارژ کنند به عکسبرداری و استفاده از دوربین ادامه دهند. همچنین باتریها ممکن است بعد از استفاده و شارژ متعدد در طولانی مدت کارایی خود را از دست بدهند، پس شاید بتوان گفت که داشتن باتری اضافی حتی برای کسانی که در محیط بسته از دوربینشان استفاده میکنند، خارج از منطق نیست.
از آنجایی که دوربینها طوری طراحی میشوند که با باتریهای خاصی کار کنند، دانستن نقاط ضعف و نقاط قوت انواع باتریها حتی برای انتخاب دوربین در قدم اول نیز امری مهم است. در ادامه متن به توضیح انواع باتریهای موجود میپردازیم تا بتوانیم نسبت به شناخت و انواع این مهم آگاه باشیم.
باتری لیتیوم یونی
باتری لیتیوم یونی نوعی از باتریهای قابل شارژ است که هنگام استفاده از باتری و تخلیه انرژی، یونهای لیتیوم از سوی الکترود منفی موجود در باتری به سمت الکترود مثبت و همچنین هنگام شارژ باتری در عکس این جهت حرکت میکنند. از این باتریها میتوان در بیشتر وسایل الکترونیکی قابل حمل ازجمله دوربین استفاده کرد و اکثریت دوربینهای DSLR نیز از این نوع باتری استفاده میکنند. عملکرد اینگونه باتریها به قدری قابل اعتماد است که از آنها در صنایع نظامی و همچنین هوافضا نیز استفاده میشود. این باتریها علاوه بر اینکه نسبت به سایر انواع باتریها از ۳ تا ۵ برابرحجم و وزن کمتری دارند، ظرفیت ذخیرهسازی انرژی در آنها نیز تا ۴۰ درصد بالاتر از سایر باتریها است و همین امر اینگونه باتریها را انتخابی مناسب برای عکاسی و فیلمبرداری میکند. البته قیمت این باتریهای نیز نسبت به دیگر باتریها بالاتر است ولی طول عمر و ظرفیت انرژی باتریها به این تفاوت قیمت برتری دارد.
اینگونه از باتریها همچنین در خودروهای الکتریکی نیز استفاده میشوند و طبق آمار در سال ۲۰۱۴ چهل درصد از تمام باتریهای لیتیوم یونی تولید شده، تنها در خودروهای برقی مدل S شرکت تسلا استفاده شده است.
ساختار باتریهای لیتیوم یونی
ساختار کلی این نوع از باتریها دارای سه بخش اصلی الکترود منفی، الکترود مثبت و الکترولیت است. الکترود منفی در باتریهای لیتیوم یونی معمولاً از جنس کربن و الکترود مثبت از اکسید فلز ساختهشده است. همچنین الکترولیت این باتریها نیز از جنس ترکیبی نمک لیتیوم در یک ترکیب حلال آلی است.
در صنعت ساخت این باتریها در بیشتر اوقات الکترود منفی را از جنس گرافیت میسازند و الکترود مثبت نیز از مادههای مختلفی مانند لیتیوم آهن فسفات، اکسید لیتیوم کبالت و یا اکسید منگنز ساخته میشود. با توجه به اینکه در ساخت باتریهای لیتیومی چه موادی به کار رفته است، ولتاژ و ظرفیت انرژی باتری تغییر میکند. همچنین به علت اینکه واکنشپذیری لیتیوم با آب بسیار بالا است و در صورت برخورد این ماده با آب طی واکنشی که از برخورد این دو ماده رخ میدهد گاز هیدروژن به وجود میآید، معمولاً در ساخت الکترولیتها از مواد آبگریز و غیرقابلحل در آب استفاده میشود و در ضمن محفظه باتری نیز طوری میسازند که آب در محفظه باتری بهراحتی نفوذ نکند.
باتریهای لیتیومی نسبت به باتریهای نیکل کادمیم که در ادامه متن به توضیح آنها نیز میپردازیم، قیمت بالاتری دارند و همچنین ظرفیت الکتریکی بالاتری نیز در این باتریها قابل ذخیره سازی است و عملکرد بسیار بالاتری در دماهای محیطی مختلف دارند. لازم به ذکر است که این باتریها نیز با اینکه عمر نسبتاً بالایی دارند ولی در تعداد دفعات شارژ و تخلیه خاصی کارایی خود را از دست میدهند که این تعداد دفعات بر روی بسیاری از این باتریها نوشته شده است و یا اگر عمر تعداد دفعات شارژ نوشته نشده باشد، از عملکرد کلی باتری میتوان به سالم بودن و یا خرابی باتری دوربین پی برد. البته روی بعضی از شارژرهای مجزا نیز چراغهای وجود دارد که در صورت خرابی به شکل خاصی که در دفترچه راهنمای شارژر قیدشده روشن میشوند. یکی دیگر از نکاتی که در استفاده از این باتریها باید به آن توجه شود این است که این باتریها در اثر عدم استفاده، شارژ خود را از دست میدهند و یکی از زمینههایی که شرکتهای سازنده باتریها در آن رقابت میکنند، کم کردن میزان از دست رفتن شارژ در طول زمان استفاده نکردن از باتری است.
در باتریهای مخصوص لیتیوم یونی بعضی از وسایل مثل بسیاری از دوربینها، گوشیهای هوشمند و کامپیوترها، مدارهایی علاوه بر ساختار کلی الکترودها و الکترولیت نیز موجود است. این مدارهای مختلف وظایفی مانند فرستادن اطلاعات وضعیت شارژ به وسیله و همچنین کنترل دمای باتری وجود دارد که این میکروچیپها در صورت بروز هرگونه اتصال کوتاه، باعث قطع جریان میشوند.
باتری نیکل متال هیدرید
باتریهای نیکل متال هیدرید که به صورت خلاصه NIMH و یا NI-MH نوشته میشوند، نوعی از باتریهای قابل شارژ است که بنا به تکنولوژی قدیمیتر و در دسترس تر، قیمت پایینتری نسبت به باتریهای لیتیوم یونی دارند. همچنین وزن این نوع از باتریها نیز از باتریهای لیتیوم یونی و حتی باتری پکها بیشتر است و ظرفیت ذخیره سازی انرژی پایینتری نیز دارند. این وزن اضافی میتواند مشکلاتی برای شما دوستداران عکاسی و عکاسهای حرفهای به وجود آورد. بهطور مثال با سنگینتر شدن دوربین لرزش دست نیز در اثر خستگی بالاتر میرود و در هنگام استفاده از دوربین در دست مخصوصاً اوقاتی که سرعت شاتر را کم میکنید، بالاتر بودن وزن تأثیر بسیار زیادی خواهد داشت. باید خاطرنشان کرد که این باتریهای در اثر اور شارژ شدن (ادامه عملیات شارژ دهی به باتری بعد از پر شدن ظرفیت باتری) دمای آنها به شدت بالا رفته و آسیب میبینند، پس برای شارژ سریع این باتریها حتماً باید از شارژرها هوشمند که قابلیتهایی مثل کنترل دمای باتریها دارند و یا مقدار شارژ باتری را توسط کنترل ولتاژ تشخیص و نمایش میدهند و با شارژکامل باتری عملیات شارژ کردن را به طور خودکار متوقف میکنند، استفاده کرد و در غیر این صورت شارژ سریع این باتریها توصیه نمیشود.
از سال ۱۹۶۷تولید و کار بر روی این نوع باتریها شروع شد و به مدت دو دهه دو کمپانی خودرو سازی بزرگ بنز و فلکسواگن از اسپانسرهای تحقیق و توسعه این باتریها بودهاند.
باتریهای یک بار مصرف (غیر قابل شارژ)
اگرچه این باتریها از ارزان قیمتترین باتریها هستند، اما به دلایل مختلفی اعم از اینکه این باتریها ظرفیت انرژی بسیار پایینتری نسبت به باتریهای قابل شارژ دارند و با هر بار تمام شدن قدرت باتری باید باتری جدیدی خریداری شود؛ شاید بتوان گفت که پرخرجترین نوع باتریها نوع غیرقابل شارژ آنها است. علاوه بر اینکه این باتریها از نظر اقتصادی به صرفه نیستند، استفاده از این باتریها برای طبیعت نیز به دلیل وجود مواد خطرناک و اینکه با هر بار استفاده زباله خطرناک میسازیم، بسیار مضر است. باتریهای غیرقابل شارژ در سه نوع آلکالاین، لیتیوم یونی و نیکل متال هیدرید تولید میشوند و بهترین نوع آنها برای استفاده در دوربینها نوع لیتیوم یونی است که این نوع ۴۰ درصد انرژی بیشتری را نسبت به باتریهای نیکل متال هیدرید در خود ذخیره میکند و به کاربر دوربین امکان استفاده طولانی مدتتری را میدهد.
اما به دلیل اینکه این باتریها از پیش شارژ شدهاند و شارژ آنها در گذشت زمان در صورت عدم استفاده تغییر زیادی نمیکند و همچنین قیمت ارزان آنها، بسیاری از عکاسان چند باتری یکبار مصرف نیز برای استفاده در شرایط اضطراری در وسایل خود میگذارند.
شرایط نگهداری و بالا بردن عمر باتری دوربین
باتری دوربین نیز درست مانند خود دوربین نیاز به مراقبت دارد. حتی در صورت داشتن منبع تغذیه مجزا مانند گریپ باتری نیز رعایت نکاتی برای بالا بردن عمر باتری دوربین ضرورت دارد. در ادامه متن راهها و ترفندهایی به منظور این مهم برای بالا بردن عمر باتری دوربین در اختیار شما خواننده گرامی قرار گرفته است.
حالت استندبای
بسیاری از عکاسان معمولاً دوربین خود را در شرایطی که از آن استفاده نمیکنند، خاموش میکنند. اما توصیه میشود که در بسیاری از مواقع از حالت استندبای استفاده کنید؛ شاید این نکته به نظر منطقی نیاید، اما بر خلاف این باور رایج که خاموش و روشن کردن دوربین موجب حفظ انرژی بیشتر در اوقاتی که از دوربین استفاده نمیشود، است، انرژی که برای شروع به کار دوربین از باتری مصرف میشود بسیار بیشتر از مقدار انرژی که در حالت استندبای مصرف میشود. در نتیجه با قرار دادن دوربین در حالت آماده به کار میتوانید در مصرف انرژی باتری صرفهجویی کنید و با این کار نه تنها مدت بیشتری بدون نیاز به شارژ مجدد میتوانید از دوربینتان استفاده کنید بلکه با پایین آوردن دفعات شارژ، عمر باتری نیز افزایش مییابد.
صفحه نمایشگر دوربین
صفحه نمایشگر در دوربینها مقدار زیادی از انرژی باتری را مصرف میکنند. شما میتوانید درجه روشنایی صفحه نمایشگر را در محیطهایی که با کم کردن نور صفحه در دیدتان اختلالی به وجود نمیآید در مصرف انرژی باتری صرفه جویی کنید و همچنین میتوانید در دوربینهایی که این امکان را برایتان فراهم کردهاند، صفحه نمایشگر را خاموش کنید و از منظرهیاب دوربین به جای صفحه نمایشگر استفاده کنید.
بازبینی تصاویر گرفته شده
با بازبینی تصاویری که ثبت کردهاید مقدار زیادی از انرژی باتری دوربینتان را هدر میدهید. بهتر است که با هر بار فشار دادن دکمه شاتر تصویر ثبت شده را چک نکنید تا انرژی بیشتری در باتری دوربینتان ذخیره کنید و میتوانید در عوض، بعد از اتمام عکسبرداری تمام عکسهای گرفته شده را به صورت یکجا ببینید.
تفاوت باتریهای دوربین کپی و اصلی
وجود باتریهای تقلبی و کپی امری غیرقابل انکار است. متأسفانه مشتریانی که باتری تقلبی تهیه میکنند، در بیشتر اوقات با عملکرد بسیار ضعیف این باتریها روبه رو میشوند و در بعضی از مواقع نیز ممکن است باتری تقلبی به دوربین آنها صدمات جدی وارد کند. نکته ناراحت کننده در مورد باتریهای کپی، عدم اطلاع خریدار نسبت به غیر اصل بودن آنها است و به گفته شرکت کانن به ۱۸ درصد مشتریان، بدون اطلاع خودشان باتریهای تقلبی فروخته میشود. شاید کمتر کسی با علم بر تقلبی بودن باتری دست به خرید آن بزند، اما بسیاری از کاربران قیمت پایین این باتریها را ترجیح میدهند و همچنین توضیحات فروشندگان این باتریها در جهت اصلی بودن آنها و یا عدم تفاوت آنها با باتری اصلی را نیز باور میکنند. البته بعضی از باتریهای کپی نیز کیفیت نسبتاً قابل قبولی دارند و میتوان از آنها در شرایط اضطراری استفاده کرد، اما تشخیص اینکه باتری کپی کیفیت لازمه را دارد و یا خیر کار نسبتا غیرممکنی است، مگر اینکه فروشنده علاوه بر اعلام اینکه باتری معرفی شده مشابه اصل است، جزییاتی از کارکرد آن نیز در اختیار خریدار بگذارد.
تنها راه تشخیص باتریهای اصل و کپی قبل از استفاده از آن، چک کردن تمام خصوصیات ظاهری باتریها است. در سایتهای اینترنتی شرکتهای تولید کننده باتری میتوانید مواردی اعم از مشخصات ظاهری، فونت نوشتاری روی باتری، شکل دقیق هولوگرام و بسته بندی باتری را مشاهده کنید و این مشخصات را با جزییات تمام با باتری که قصد خرید آن را دارید مقایسه کنید. در خاطر داشته باشید که چک کردن و مقایسه تمام جزییات برای تشخیص کپی بودن و یا اصل بودن باتری حائز اهمیت است.