دوربین سونی a9 III اولین دوربین فول فریم بدون آینه مجهز به سنسور گلوبال شاتر CMOS است و به‌طور حتم شروع این طراحی نوآورانه توسط کمپانی سونی، هم در دوربین‌های آتی سونی و هم در دوربین‌های سایر کمپانی‌ها ادامه خواهد داشت. در این متن به توضیح گلوبال شاتر و مزایای این تکنولوژی پرداخته‌ایم.
در دوربین‌های دارای گلوبال شاتر، اطلاعات موجود روی سنسور یا به‌عبارت‌دیگر، تمام پیکسل‌ها به‌صورت هم‌زمان از روی سنسور برداشت می‌شوند. اما در سمت دیگر در اکثر دوربین‌ها شروع و پایان نوردهی بر عهده شاتر مکانیکی است. شاتر مکانیکی به‌طورمعمول شامل تعدادی پره نازک است که می‌توانند سنسور را به‌منظور جلوگیری از دریافت نور اضافی، پوشش دهند. با وجود این‌که حرکت پره‌های شاترهای مکانیکی سریع است، اما زمانی هرچند به کوتاهی کسری از ثانیه از شروع نوردهی یا لحظه اولیه که شاتر کاملاً روی سنسور را پوشش داده و در حال باز شدن است تا لحظه آخر که شاتر کاملاً باز می‌شود و سنسور در معرض نور است، وجود دارد. از نگاهی دقیق‌تر، بالا و پایین تصویر خروجی در عکس‌های ثبت‌شده به‌همراه دوربین‌هایی که دارای شاتر مکانیکی یا تدریجی هستند، نوری که در یک‌لحظه واحد در صحنه روبه‌رو قرار داشته، دریافت نکرده‌اند. اما این موضوع چه مشکلاتی می‌تواند ایجاد کند؟ در اکثر موقعیت‌ها در مقایسه دو تصویر در موقعیتی مشخص که با دو دوربین با شاترهای مکانیکی و گلوبال ثبت شده‌اند، تفاوتی وجود ندارد یا تفاوت بسیار اندک است. اما در بعضی از موقعیت‌ها، تفاوت بسیاری وجود خواهد داشت و گلوبال شاتر دست برتر را خواهد داشت.
مزیت‌های گلوبال شاتر
گلوبال شاتر سه مزیت اصلی به‌همراه دارد که هر سه آن‌ها مربوط به شرایطی خاص است که تغییری با سرعت بالا در صحنه در حال اتفاق افتادن است.
سرعت بسیار بالا در سینک شدن با فلاش
مهم‌ترین نقطه قوت این تکنولوژی در مقابل شاتر مکانیکی، سرعت سینک فلاش این نوع شاتر است. سریع‌ترین شاتر مکانیکی کسری از ثانیه طول می‌کشد که تمام سنسور را طی کند، به‌این‌ترتیب اگر به نوردهی سریع‌تر از این زمان نیاز داشته باشیم، پرده دوم شاتر باید قبل از باز شدن کامل پرده اول، شروع به بسته شدن کند و درنهایت با یک‌بار نوردهی فلاش، دوربین قادر به ثبت عکس نخواهد بود.
موضوع فوق در دوربین‌های دارای گلوبال شاتر، مشکلی ایجاد نخواهد کرد. در دوربین‌های مجهز به این فناوری، به‌علت مزیت برداشت اطلاعات هم‌زمان از تمام سطح سنسور، حتی در صورت تنظیم سرعت فلاش در کوتاه‌ترین زمان‌ها، نوردهی کامل و یکسانی از سنسور دریافت خواهد شد.
Banding (خط‌های موجود در عکس‌ها در اثر تابش بعضی از منبع‌های نور)
دومین موقعیتی که گلوبال شاتر برتری خود را نشان می‌دهد، اوقاتی است که منابع نوری همانند پنل LED یا نمایشگر در محیط عکس‌برداری وجود دارند. نورهای ال‌ای‌دی با سرعت بالایی روشن و خاموش می‌شوند تا روشنایی ثابتی ارائه دهند، همچنین نمایشگرهای LED در هنگام تغییر رنگ، تغییر روشنایی یا بازسازی تصویر برای نمایش تصویری جدید از خود نوری که سوسو می‌کند (flicker)، نشان می‌دهند. در هنگام عکاسی با دوربین‌هایی که دارای شاتر تدریجی هستند، ممکن است در لحظه‌ای که نور یا نمایشگر در حال سوسو کردن است، تصویر ثبت شود و این موضوع باعث ثبت خطوط بندینگ در تصویر خواهد شد. این اتفاق اما با دوربین‌هایی که دارای گلوبال شاتر هستند، رخ نخواهد داد. البته ناگفته نماند که در هنگام عکاسی با دوربینی که دارای گلوبال شاتر است در شرایط فوق در اثر روشن و خاموش شدن بسیار سریع منبع‌های نور، ممکن است تصاویری با نوردهی یکسان ثبت نشود، اما به‌هیچ‌وجه شاهد خطوط بندینگ در تصاویر ثبت‌شده به‌همراه این نوع دوربین‌ها، نخواهید بود.
دیستورشن
سومین مزیت گلوبال شاتر، عدم وجود احتمال تغییر شکل سوژه در اثر حرکت آن و ثبت شدن آن در هنگام باز و بسته شدن شاتر است. البته اگر سرعت نوردهی بالا باشد، احتمال کشیدگی و تار شدن (Motion Blur) در سوژه‌ای که با سرعت در حال حرکت است، وجود دارد. البته این مشکل در هنگام عکاسی با دوربین‌هایی که دارای شاتر مکانیکی هستند به‌ندرت اتفاق می‌افتد، مگر این‌که از سوژه‌ای عکاسی کنید که سرعت حرکت بالایی دارد. به‌عبارت‌دیگر با دوربینی که مجهز به گلوبال شاتر است، می‌توان با خیال راحت از سوژه‌هایی که سرعت حرکت بالایی دارند، مانند پره‌های موتورهای الکتریکی، چوب گلف یا هر سوژه دیگری که سرعت بالایی دارد، بدون نگرانی از پیدایش دیستورشن در شکل سوژه عکاسی کرد.
اما مشکل دیستورشن حرکتی در دوربین‌های که به همراه شاتر الکترونیک و به‌صورت تدریجی، اطلاعات را از روی سنسور جمع‌آوری می‌کنند در هنگام فیلم‌برداری مشکلی عام‌تر است. سرعت برداشت اطلاعات از روی سنسور در بسیاری از دوربین‌های جدید، سرعت بالایی است، اما در بسیاری از دوربین‌ها با قابلیت فیلم‌برداری با رزولوشن 4K، سرعت خوانش هر فریم، پنج‌برابر کندتر از دوربینی با شاتر مکانیکی سریع است. به‌این‌ترتیب انحرافات حرکتی در هنگام فیلم‌برداری با دوربینی که مجهز به گلوبال شاتر است، رخ نخواهد داد و این نوع دوربین‌ها می‌توانند برای فیلم‌برداری بسیار کارآمد باشند.
