تمیز نگاه داشتن لنز و فیلتر یکی از مهمترین کارهایی است که جهت رسیدن به بهترین کیفیت ممکن در تصویر باید رعایت شود. شاید تمیز نگه داشتن لنز، امری بسیار ساده به نظر برسد ولی باید توجه داشت که اگر لنز را به صورت اصولی تمیز نکنیم، ممکن است که شاهد خسارتهای جبران ناپذیری از جمله خراشیدگی و مات شدن شیشه لنز در طولانی مدت باشیم. در ادامه به برشمردن چند قانون ساده درباره نظافت لنزها و لوازم موردنیاز برای این کار، خواهیم پرداخت.
قانون اول: از تمیز کردن بیمورد لنز پرهیز شود
معمولاً شیشههای خارجی لنزها بسیار مستحکم و مقاوم در برابر خراشیدگی ساخته میشوند. با این وجود لایههای مخصوص و مواد شیمیاییای که سطح لنز را پوشانده، ممکن است که در برابر تماس مداوم دستمال و یا مواد تمیزکننده، خیلی مقاوم نباشند و بعد از مدتی آسیب ببینند. به همین علت است که تا حد امکان باید از تماس انگشت، گردوغبار و برخوردهای فیزیکی، از جمله نظافت بیش از حد لنز، جلوگیری شود.
زمانی که لنز و یا فیلترهای اضافی را در کیف با خود حمل میکنید، پوشاندن انتها و ابتدای لنز با درپوش مخصوص آن میتواند از لنز در برابر گردوغبار و تماسهای فیزیکی محافظت کند و دیگر نیازی به تمیز کردن لنز نیست. ولی اگر از لنز و یا فیلتری استفاده میکنید، بدون شک آن لنز و فیلتر پس از مدتی کثیف خواهد شد و نمیتوان جلوی آن را گرفت.
قانون دوم: گرد و غبار در همه جا حضور دارد
در هر محیطی حتی ایزولهترین مکانها نیز گردوغبار در مقدارهای مختلف در هوا وجود دارد. اگر چه که اغلب لنزها و دوربینها در کنترلشدهترین محیطهای کارخانهای تولید میشوند تا از نفوذ گردوغبار به داخل آنها جلوگیری شود. با اینکه میزان کم گردوغبار اثر مخربی بر کیفیت تصویر نمیگذارد ولی مقدار زیاد آن ممکن است که وضوح و شارپنس تصویر را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین باید در محیطهای پر گرد و خاک، از تعویض لنز تا حد امکان جلوگیری شود.
قانون سوم: از لک شدن شیشه انتهایی لنز جلوگیری شود
تماس انگشت چرب و یا لک شدن المان پشتی لنز، تأثیری به شدت منفی بر نتیجه کار خواهد گذاشت چرا که تمام نور ورودی از سطح کوچک انتهایی لنز عبور میکند و کوچکترین لکهای بر روی آن میتواند تأثیر بسیار اغراق شدهای بر کیفیت تصویر بگذارد؛ بنابراین همواره باید مراقب کثیف شدن شیشه انتهایی لنز باشیم و در صورت استفاده نکردن از لنز حتماً درپوش آن را بگذارید تا کمتر در معرض هوای آزاد و گردوغبار قرار گیرد.
چگونگی نظافت لنز و فیلتر
برای تمیز کردن لنز و فیلتر مراحل سادهای پیش رو داریم، ولی این مراحل باید با دقت بالایی انجام گیرد:
۱. با استفاده از یک دمنده، Blower و یا برس مخصوص، گردوغبار موجود از روی سطوح شیشهای زدوده شود.
۲. مقدار کمی از محلول پاککننده لنز را بر روی دستمال مخصوص لنز بریزید.
۳. با حرکتهای دایرهای و بسیار آرام، لکهای اثرانگشت و جرمهای سطح لنز یا فیلتر را پاک کنید.
این سه مرحله به آسانی و در هر شرایطی قابل انجام دادن است، ولی باید توجه داشت که در صورت وجود لکه و جرم بر روی لنز باید به تمیز کردن آن پرداخت و در غیر این صورت از تمیز کردن بیمورد آن جلوگیری کرد.
المان جلویی لنز، نسبت به قسمتهای دیگر، بیشترین تماس را با محیط خارجی دارد. بهترین راه برای محافظت از دهانه و شیشه لنز، استفاده از فیلترهای محافظ است که عموماً در مقایسه با لنز قیمت بسیار کمتری دارند و به همین دلیل استفاده از آنها بسیار منطقی به نظر میرسد؛ چرا که اگر قرار باشد آسیب و خراشی به سطح شیشه وارد شود، بهتر است آن شیشه فیلتر محافظ باشد و نه خود لنز.
برای زدودن غبار از روی سطوح لنز، بهترین راه استفاده از دمندهها و برسهای مخصوص است. از پاک کردن گرد و غبار سطوح اپتیکی با دست و دستمال باید پرهیز شود، چرا که ممکن است همان گردوغبار و یا دستمالی که از آن برای نظافت استفاده میکنید باعث خراشیدگی شیشه شود.
از دیگر لوازم مربوط به تنظیف لنز نیز میتوان به محلولهای مخصوص پاک کننده لنز، دستمالهای میکروفایبر و اسپریهای هوا اشاره کرد.