فایل RAW چیست؟ خلق تصاویر بهتر با یک تغییر ساده
فایل RAW چیست؟ این سوالی است که اکثر عکاسان در مقطعی از مسیر عکاسی از خود میپرسند. در روزهای ابتدایی که عکاسی تازهکار هستید، از اشتباهات رایج مثل تراز سفیدی نادرست یا کمنور گرفتن تصویر بسیار ناامید میشوید. اما نقطه عطف مسیر یادگیری عکاسی، زمانی است که با فایلهای RAW آشنا میشوید.
بنابراین RAW دقیقاً چیست؟ این نوع فایل، یک عکس دیجیتال است که هنوز به طور کامل پردازش نشده و تمامی دادههای اصلی تصویر را در خود نگه داشته است. معمولاً وقتی شما با یک دوربین DSLR، دوربین بدون آینه یا حتی تلفن همراه عکاسی میکنید، دستگاه به طور خودکار تنظیماتی مثل تغییر رنگها، اصلاح اعوجاج (دیستورشن) لنز و فشردهسازی دادهها را اعمال و تصویر را در قالب یک فایل کوچکتر (معمولاً JPEG) ذخیره میکند. اما در RAW، این اصلاحات خودکار و فشردهسازیها هنوز انجام نشده است. این امر به عکاس کنترل بیشتری در فرآیند ویرایش میدهد و دادههای بیشتری برای کار کردن فراهم میکند.
البته، فایل RAW جادوی مطلق نیست. برخی اشتباهات مانند لرزش دوربین، فوکوس نادرست یا مشکلات شدید در نوردهی را نمیتوان حتی با RAW نیز برطرف کرد. اما RAW امکان اصلاح بسیاری از اشتباهات کوچک را فراهم میکند، به ما اجازه میدهد که بیشتر روی خلق هنر تمرکز کنیم و کمتر نگران تراز سفیدی یا اشتباهات کوچک در نوردهی باشیم. در ادامه نکات مهمی که عکاسان تازهکار درباره فرمت RAW باید بدانند را با هم مرور میکنیم.
فایل RAW (یا عکس RAW) چیست؟

فایل RAW تصویری بدون فشردهسازی است که دادههای بسیار بیشتری نسبت به یک فایل استاندارد JPEG (فرمت رایج تصاویر) دارد. این دادههای اضافی در مقایسه با زمانی که از یک فایل فشردهشده شروع به کار کنید، امکانات بیشتری برای ویرایش تصویر فراهم میکند. برای کار کردن با RAW به نرمافزارهای پیشرفته ویرایش عکس نیاز دارید، اما اگر از ابتدا با یک RAW کار را آغاز کنید، معمولاً نتایج بهتری از این نرمافزارها میگیرید.
گزینههای عکسبرداری در حالت RAW معمولاً در منوی دوربین قابل دسترسی هستند. هرچند که چیدمان منو در یک برند دوربین تا برند دیگر متفاوت است؛ اما تنظیمات مربوط به RAW در همه دوربینهای معمولاً در بخش گزینههای کیفیت تصویر قرار دارند.
بسیاری از گوشیهای هوشمند نیز قابلیت عکسبرداری در فرمت RAW را دارند. برای مثال، در آیفونهای سازگار، میتوانید به تنظیمات > دوربین > فرمتها بروید و گزینه ProRAW را فعال کنید. سپس در برنامه دوربین پیشفرض، میتوانید با لمس آیکون RAW این تنظیم را فعال یا غیرفعال کنید.
از آنجا که در فایل RAW هنوز اصلاحات به صورت خودکار انجام نشده، احتمالاً در ابتدا کمی بدتر از یک فایل JPEG به نظر برسد. هرچند RAW در ابتدا ممکن است ظاهر مناسبی نداشته باشد، اما انعطافپذیری بیشتری ارائه میدهد. در حالی که یک فایل JPEG ممکن است در ابتدا رنگارنگتر از تصویر RAW به نظر برسد، در پایان فرآیند ویرایش، RAW به مراتب بهتر از زمانی خواهد بود که همان اصلاحات روی یک فایل JPEG اعمال شوند.
در یک نرمافزار ویرایش عکس، فایل RAW امکان تنظیم موارد زیر را فراهم میکند:
- نوردهی: یک نرمافزار ویرایش میتواند نور تصویر عکس RAW را با نتایجی بسیار بهتر نسبت به زمانی که همان تنظیمات روی یک فایل JPEG اعمال شوند، کم یا زیاد کند.
- رنگ: بهراحتی میتوانید رنگهای RAW را تنظیم کنید؛ مثلاً رنگهای غروب خورشید را برجستهتر کنید، رنگها را برای به دست آوردن ظاهری سبک و روشن کمرنگ کنید یا حتی قرمزی پوست را در پرتره کاهش دهید.
- وایت بالانس یا تراز سفیدی: اگر تصویر به دلیل تنظیمات نادرست تراز سفیدی، بیشازحد آبی یا نارنجی باشد، میتوانید این مشکل را در یک فایل RAW اصلاح کنید.
- شفافیت: فایلهای JPEG بهطور خودکار از الگوریتمهای افزایش شفافیت استفاده میکنند، اما در RAW شما میتوانید میزان شفافیت را کنترل کنید. اگر تصاویر شما بیش از حد شفاف و غیر طبیعی به نظر میرسند، مشکل از الگوریتمهای شفافسازی مضاعف (oversharpening) است که میتوان آن را در RAW اصلاح کرد.
تفاوتهای RAW در برندهای مختلف
RAW یک اصطلاح عمومی برای فایلهای تصویری بدون فشردهسازی است. اما هر برند دوربین، نسخه مخصوص خود را از این فرمت دارد. برای مثال، فایلهای RAW دوربینهای سونی با پسوند ARW مشخص میشوند، در حالی که در دوربینهای فوجیفیلم پسوند این فایلها RAF است. بیشتر نرمافزارهای پیشرفته ویرایش عکس قادر به باز کردن انواع مختلف فایلهای RAW هستند، هر چند که ممکن است دوربینهای جدید تا زمان بهروزرسانی بعدی نرمافزار، پشتیبانی نشوند.
نکته حرفهای:
در نرمافزار Lightroom Classic میتوانید با اعمال پروفایل رنگ دوربین به فایل RAW به صورت خودکار، یک گام به جلوتر بروید. به این ترتیب تصویر در ابتدا مشابه فایل JPEG به نظر میرسد، اما همچنان انعطافپذیری RAW را حفظ میکنید. برای این کار، در منوی بالایی روی Lightroom Classic > Preferences کلیک کنید. سپس به تب Presets بروید. در بخش RAW Defaults and Global، از منوی کشویی گزینه camera settings را انتخاب کنید.
RAW یا JPEG؟

تا اینجا فهمیدیم که فایل RAW نسبت به فایلهای JPEG دادههای بیشتری ارائه میدهد و انعطافپذیری بیشتری برای ویرایش دارد. پس اگر عکسهای RAW این قدر بهتر هستند، منطقی نیست که عکاسان همیشه در حالت RAW عکسبرداری کنند؟ نه لزوماً. عکسهای RAW انعطافپذیری بیشتری دارند اما این فایلها فضای بسیار بیشتر نیز اشغال میکنند. با این اوصاف، کارت حافظه (یا حافظه گوشی هوشمند) و همچنین هارد دیسک شما بسیار سریعتر پر میشوند.
از آنجا که فایلهای RAW بسیار بزرگتر هستند، میتوانند دوربین را نیز کند کنند. در حالی که دوربینهای حرفهای سطح بالا مخصوص عکاسی ورزشی همچنان میتوانند با سرعت بالا عکسهای RAW بگیرند، بسیاری از دوربینهای مقرونبهصرفهتر باید بعد از گرفتن مجموعهای از عکسهای RAW و برای انجام پروسه پردازش، مکث کنند. این در حالی است که این دوربینها هنگام کار با فایلهای JPEG فوراً برای گرفتن عکس بعدی آماده میشوند.
فایلهای JPEG همچنین با طیف گستردهای از دستگاهها و نرمافزارها سازگار هستند، در حالی که برای باز کردن و ویرایش فایلهای RAW به یک ویرایشگر تصویر سازگار مانند Lightroom یا Capture One نیاز دارید. در مورد دوربینهای جدید باید کمی مراقب باشید؛ گاهی ممکن است یک دوربین پیش از پشتیبانی نرمافزارهای ویرایش تصویر از فرمت RAW آن دوربین عرضه شود.
خوشبختانه، اگر مطمئن نیستید که باید از کدام فرمت استفاده کنید، بسیاری از دوربینها حالت RAW + JPEG را ارائه میدهند که همزمان هر دو نوع فایل را ثبت میکند. هر چند این حالت مشکلات مربوط به فضای ذخیرهسازی را بدتر میکند، اما به شما اجازه میدهد که یک فایل برای اشتراکگذاری فوری و یک فایل دیگر برای ویرایش کامل داشته باشید. اگر قبلاً هرگز در حالت RAW عکسبرداری نکردهاید، این یک راه عالی برای شروع است، چرا که همچنان فایل JPEG را نیز خواهید داشت.
چه زمانی از فایل RAW استفاده کنید:
✅ میخواهید تصویر را بعداً ویرایش کنید.
✅ در شرایط نوری دشواری کار میکنید که ممکن است نیاز به ویرایش داشته باشد.
✅ به بهترین کیفیت تصویر ممکن نیاز دارید.
چه زمانی از فایل JPEG استفاده کنید:
☑️ میخواهید بدون زحمت، تصاویری رنگارنگ داشته باشید.
☑️ میخواهید تصاویر خود را بلافاصله به اشتراک بگذارید.
☑️ فضای ذخیرهسازی شما محدود است.
چگونه یک فایل RAW را باز کنیم؟

فایلهای RAW برای باز کردن تصاویر به یک ویرایشگر پیشرفته نیاز دارند. خوشبختانه، برنامههای مختلفی برای باز کردن فایلهای RAW وجود دارد، از جمله Lightroom و Capture One.
اگر به طور تصادفی در حالت RAW عکسبرداری کردهاید اما یک ویرایشگر پیشرفته در دسترس ندارید، نگران نباشید. چندین برنامه رایگان وجود دارد که میتوانند فایلهای RAW را باز کرده و تنظیم کنند. در حالی که نسخه دسکتاپ Lightroom نیاز به اشتراک دارد، یک نسخه موبایل با امکانات محدود وجود دارد که به صورت رایگان قابل دانلود است و میتواند برخی از فایلهای RAW را روی تلفن هوشمند باز کند. همچنین ویرایشگرهایی مانند RAWTherapee و Darktable رایگان هستند و با بسیاری از فایلهای RAW کار میکنند.
چگونه فایل RAW را به JPEG تبدیل کنیم؟

اگر به طور تصادفی در حالت RAW عکاسی کردهاید و برنامهای مانند Lightroom برای تبدیل آسان به JPEG ندارید، میتوانید بدون پرداخت هزینه، تصویر خود را نجات دهید.
- تبدیل مستقیم از دوربین:
بسیاری از دوربینها قابلیت تبدیل فایل RAW به JPEG را روی کارت حافظه دارند. مراحل دقیق این کار به مدل دوربین شما بستگی دارد، اما معمولاً میتوانید از طریق منوی پخش دوربین، تصویر مورد نظر را پیدا کنید، دکمه منو را فشار دهید و به دنبال تنظیمی با نام RAW conversion یا ابزارهای ویرایش داخلی بگردید. - استفاده از نرمافزار رایگان تولیدکننده دوربین:
اگر از یک دوربین بدون آینه یا DSLR استفاده میکنید، ممکن است تولیدکننده دوربین شما نرمافزار رایگانی ارائه دهد، مانند Canon Digital Photo Professional. این برنامهها اگرچه ممکن است امکانات محدودی داشته باشند ولی معمولاً میتوانند فایلهای RAW دوربین شما را مدیریت کرده و به سادگی به JPEG تبدیل کنند. - استفاده از Adobe DNG Converter:
Adobe DNG Converter یک ابزار رایگان برای تبدیل فایلهای RAW است. بسیاری از عکاسان اغلب از این برنامه برای تبدیل فایلهای RAW اختصاصی دوربین به DNG (نوعی فایل RAW که با نرمافزارهای بیشتری سازگار است) استفاده میکنند، مخصوصاً زمانی که دوربین جدیدتر از نرمافزار باشد و فایلها به درستی باز نشوند. به علاوه، میتوانید از این نرمافزار رایگان برای ذخیره تصاویر RAW به صورت JPEG نیز استفاده کنید. این تبدیل را میتوان به صورت گروهی انجام داد، بنابراین اگر تعداد زیادی فایل RAW برای تبدیل دارید، این گزینه بسیار کارآمد است.
فایل DNG چیست؟
هر برند دوربین، فرمت RAW منحصربهفردی دارد. برای مثال، پسوند فایلهای RAW دوربین نیکون به صورت NEF و برای دوربین کانن به صورت .CR3 است. اما ادوبی یک فرمت متن باز به نام DNG ایجاد کرده است. فایل DNG در واقع همان فایل RAW است اما به دلیل متنباز بودن، این فرمت با تعداد زیادی از نرمافزارهای مختلف سازگار است. برخی دوربینها حتی به طور مستقیم تصاویر را در فرمت DNG ثبت میکنند.
از آنجا که دادههای فایل RAW هر دوربین متفاوت است، هر بار که یک دوربین جدید به بازار عرضه میشود، نرمافزارهای ویرایش تصویر نیاز به بهروزرسانی دارند که بتوانند فایلهای RAW آن دوربین جدید را بخوانند. تبدیل فایلهای RAW به DNG راهحلی ساده برای این مشکل است، زیرا Adobe DNG Converter معمولاً پیش از نرمافزارهایی مانند Lightroom یا Photoshop برای دوربینهای جدید بهروزرسانی میشود.