بجز دوربین و لنز، تجهیزات و وسایل دیگری هم هستند که جزو احتیاجات مهم هر عکاس منظره به حساب می‌آیند. اما بر خلاف عکاسان استودیویی، عکاسان منظره باید تجهیزاتشان را با خود حمل‌کنند و خیلی اوقات درپیاده‌روی‌های طولانی آنها را به دوش بکشند تا به محل موردنظرشان برای عکاسی برسند. این نکته باعث می‌شود که قابلیت حمل آسان و وزن این تجهیزات برای عکاسان منظره از اهمیت بالایی برخوردار باشد. در این مطلب سعی می‌کنیم که شما را با مهمترین وسایل و تجهیزاتی که در عکاسی منظره کاربرد زیادی دارند آشنا کرده و در ضمن این کار، نکاتی که برای خرید آنها باید مدنظر قراردهید را مختصر بیان کنیم.
سه‌پایه و سرسهپایه
سه‌پایه یکی از متداول‌ترین وسایل مورد نیاز برای عکاسی منظره است. کار اصلی سه‌پایه ثابت نگاه‌داشتن دوربین در مدت‌زمان نوردهی است تا بدون لرزش دست، عکس در شارپ‌ترین حالت ممکن ثبت‌شود. دو عامل در عکاسی منظره باعث می‌شود که بیش از دیگر گونه‌های عکاسی نیازمند به یک سه‌پایه‌ی مستحکم و باکیفیت باشید. اول اینکه معمولاً عکاسان منظره برای دستیابی به عمق‌میدان زیاد، از دیافراگم‌های بسته‌ای مثل f/8 یا f/11 استفاده می‌کنند و دوم اینکه برای بدست‌آوردن بهترین کیفیت و پایینترین میزان نویز در عکس‌ها، حساسیت ISO را در کمترین حد خود قرار می‌دهند. اگر با مبانی نوردهی در عکاسی آشنا باشید خوب می‌دانید که بستن دیافراگم (با کاهش میزان نوری که به سنسور تصویر می‌رسد) و کاهش ISO (با کم‌کردن میزان حساسیت سنسور به نور) باعث می‌شود که برای ثبت عکس با نوردهی مناسب، مجبور باشید تا سرعت شاتر (به عنوان ضلع سوم مثلث نوردهی) را کاهش دهید. استفاده از سرعت‌های پایین شاتر به معنی آن است که احتمال تارشدن عکس بخاطر لرزش‌های دست بالاتر می‌رود؛ بنابراین، قراردادن دوربین روی سه‌پایه، عکاسان منظره را قادر می‌سازد تا با خیال راحت سرعت شاتر را تا جایی که نیاز است کاهش‌دهند. سه‌پایه آنقدر مهم است که اصولاً برخی تکنیک‌های عکاسی نظیر عکاسی با نوردهی طولانی (Long Exposure) و عکاسی به روش HDR بدون آن غیر ممکن یا فوق‌العاده دشوار است.
حال که با اهمیت سه‌پایه در عکاسی منظره آشنا شدید، بپردازیم به اینکه چه نکاتی را در خرید سه‌پایه باید مدنظر قراردهید. من پیش‌تر در مطلبی جداگانه راهنمایی برای خرید سه‌پایه را گردآوری‌کردم؛ اما در اینجا به طور خلاصه به چند نکته‌ی مهم اشاره می‌کنم. اولین نکته‌ای که مخصوصاً عکاسان مبتدی باید مدنظر قراردهند این است که سه‌پایه هرچقدر هم که خوب و مستحکم باشد، اگر بیش از حد سنگین باشد، احتمالاً بعد از مدت کوتاهی شما را از به همراه بردن آن در سفرهایتان منصرف می‌کند. بنابراین، برای عکاسی منظره باید سه‌پایه‌ای را انتخاب کنید که در آن توازن بین استحکام و وزن رعایت شده‌باشد. سه‌پایه‌های خوب معمولاً در دو جنس آلومینیوم و فیبر‌کربن یافت می‌شوند که نوع دومی سبک‌تر و البته کمی گران‌تر است. معیار دیگری که برای انتخاب سه‌پایه باید به آن دقت کنید حداکثر و حداقل ارتفاع سه‌پایه است که باید مطابق با نیازهای شما باشد. یک نکته‌ی دیگر در انتخاب سه‌پایه‌ی مناسب عکاسی منظره مربوط می‌شود به سرپایه‌های (feet) سه‌پایه که انواع پلاستیکی، فلزی و قابل تعویض دارند. با توجه به استفاده‌ی شما از سه‌پایه برای عکاسی در طبیعت بدیهی است که سرپایه‌های فلزی دوام بیشتری خواهند‌داشت.
اما مهمترین قسمت هر سه‌پایه‌ای سرسه‌پایه‌ی آن است. بسیاری از سه‌پایه‌های معمولی خودشان دارای یک سرسهپایه هستند اما در مورد سه‌پایه‌های حرفه‌ای‌تر سرسهپایه را باید جدا تهیه‌کنید. سرسهپایهها دارای دو نوع متداول pan-tilt و ball-head یا توپی هستند. هرکدام از اینها خصوصیات و مزایای خودشان را دارند؛ اما سهولت استفاده از سرسه‌پایه‌های ball-head که در آنها تنها با شُل‌کردن یک اهرم می‌توانید دوربین را به تمام جهات حرکت‌دهید باعث‌شده تا این نوع از سرسهپایهها در میان عکاسان حرفه‌ای محبوبیت بیشتری داشته‌باشند.
فیلترها
هرچند که امروزه دیگر خیلی از فیلترهای عکاسی جای خود را به ابزارهای Camera Raw و Lightroom داده‌اند؛ اما همچنان بسیاری از عکاسان منظره در کوله‌پشتی خود چندین فیلتر مختلف دارند. از میان انواع مختلف فیلترها، اثر فیلترهای ND (Neutral Density) را نمی‌توان در نرم‌افزار بازسازی‌کرد. فیلترهای ND از لحاظ رنگی خنثی هستند، یعنی هیچ رنگی را به عکس اضافه نمی‌کنند و تنها کاری که انجام می‌دهند این است که از میزان نوری که از آنها عبور می‌کند را می‌کاهند. بسته به میزانی که نور را کاهش می‌دهند، فیلترهای ND انواع مختلفی دارند که بر حسب کاهش استاپ نوری سنجیده می‌شوند. فیلترهای ND می‌توانند بین 1 تا 16 استاپ نور را کاهش‌دهند. کاربرد اصلی فیلترهای ND در عکاسی با نوردهی طولانی است. احتمالاً شما عکس‌هایی از آبشار یا دریا را دیده‌اید که در آنها حرکت آب کاملاً محو و در اصطلاح به صورت مخملی در عکس ثبت شده‌است و یا عکس‌هایی از آسمان که حرکت ابرها در آنها کاملاً محو‌شده‌است. برای ثبت این‌گونه عکس‌ها نیاز به نوردهی طولانی دارید و برای نوردهی طولانی نیاز دارید تا نور واردشده به سنسور تصویر را تا جای ممکن کاهش‌دهید. در نور روز و در بسته‌ترین دیافراگم و پایینترین حساسیت ISO هم احتمالاً بیش از چند ثانیه نمی‌توانید نوردهی را افزایش دهید؛ در حالی که برای محوکردن حرکت آب یا ابرها و یا هرچیز متحرک دیگر (بسته به سرعت حرکت آنها) ممکن است به نوردهی‌های چند دقیقه‌ای هم نیازداشته‌باشید. اینجاست که فیلترهای ND به کار شما می‌آیند و با کاهش نور واردشده به دوربین امکان استفاده از سرعت‌های بسیار پایین‌تر شاتر را حتی در روشنایی وسط روز فراهم می‌کنند.
در هنگام خرید فیلترهای ND خساست به خرج ندهید و سعی کنید فیلترهای باکیفیت و از سازندگان معتبر را تهیه‌کنید، چراکه هرچیزی که در جلوی لنز شما قرارمی‌گیرد به طور مستقیم می‌تواند بر کیفیت عکس‌های شما تأثیر بگذارد و هیچ عکاسی نمی‌خواهد کیفیت دوربین و لنز گران‌قیمتش را قربانی یک فیلتر ارزان‌قیمت و بی‌کیفیت کند. اگر فقط می‌خواهید که یک فیلتر ND بخرید، من به شما فیلتر ND با کاهش 6 استاپ را پیشنهاد می‌کنم که برای خیلی از کاربری‌ها مناسب است.
ریموت شاتر (دکلانشور)
یکی دیگر از تجهیزات جانبی مورد نیاز عکاسان منظره، ریموت شاتر است که در دوران عکاسی آنالوگ به آن دِکلانشور می‌گفتند. ریموت شاتر وسیله‌ی نسبتاً کوچکی است که یا از طریق سیم و یا به صورت بی‌سیم به دوربین متصل می‌شود و با آن می‌توانید بدون لمس دکمه‌ی شاتر دوربین عکس بگیرید. حالا، شاید بپرسید وقتی خود دوربین دکمه‌ی شاتر دارد، دیگر چه نیازی به یک دکمه‌ی شاتر اضافه است!؟ دو علت برای استفاده از ریموت شاتر وجود دارد. اول اینکه فشردن دکمه‌ی شاتر دوربین، حتی اگر دوربین روی سه‌پایه باشد، لرزش خفیفی ایجاد می‌کند که همان لررزش مخصوصاً در عکاسی با نوردهی طولانی می‌تواند از شارپنس عکس بکاهد. البته یک راه دیگر جلوگیری از لرزش دوربین این است که از تایمر دوربین استفاده‌کنید تا نوردهی مثلاً 5 ثانیه بعد از فشردن دکمه‌ی شاتر آغارشود.
دومین دلیل استفاده از ریموت شاتر هم به تکنیک عکاسی با نوردهی طولانی مربوط می‌شود. همانطور که در بحث فیلترهای ND گفتم، در این تکنیک عکاسی گاهی نوردهی چندین دقیقه به طول می‌انجامد. اگر بخواهید بدون ریموت شاتر نوردهی طولانی داشته باشید، باید دوربین را در مد Bulb قراردهید. در این حالت، پرده‌ی شاتر دوربین تا زمانی که با انگشتتان دکمه‌ی شاتر را پایین نگه‌دارید باز می‌ماند و نوردهی انجام می‌شود. علاوه بر اینکه فشردن و پایین نگه‌داشتن یک دکمه برای چندین دقیقه کار آسانی نیست، انجام این کار بدون آنکه فشار دست شما باعث لرزش دوربین نشود هم تقریباً غیرممکن است! بنابراین، می‌توان گفت که داشتن ریموت شاتر برای تکنیک عکاسی با نوردهی طولانی کاملاً ضروری است. پس، اگر در عکاسی منظره به اندازه‌ی کافی جدی هستید، حتماً خرید یک ریموت شاتر باسیم (که به آن Cable Release هم می‌گویند) را در اولویت خرید تجهیزات جانبی مورد‌نیازتان قراردهید. ابتدایی‌ترین و ارزان‌ترین نوع این وسایل تنها یک دکمه‌ی شاتر در اختیار شما قرارمی‌دهند؛ اما انواع حرفه‌ای‌تر ریموتشاترها دارای تایمر هستند و می‌توانند حتی نوردهی‌های چند ساعته را به صورت خودکار انجام‌دهند. در هنگام خرید ریموت‌های باسیم به طول سیم آنها هم دقیت کنید، چراکه اگر خیلی کوتاه باشند سهولت استفاده از آنها هم کمتر خواهدبود.
وسایل دیگر
مهمترین تجهیزاتی که برای عکاسی منظره نیاز دارید همان‌هایی است که در بالا ذکر شد؛ اما بجز آنها وسایل و تجهیزات خُرد دیگری هم هستند که می‌توانند تجربه‌ی عکاسی بهتری را برای شما فراهم‌کنند.
بسته به اینکه برای عکاسی منظره چه مدت از شهر دور بشوید، نیاز دارید که با خودتان باتری اضافی همراه داشته‌باشید. هیچ چیز بدتر از این نیست که منظره‌ی بی‌نظیری را فقط بخاطر تمام شدن باتری دوربینتان از دست بدهید. توصیه‌ی من این است که بجز باتری داخل دوربینتان، همیشه حداقل دو باتری کاملاً شارژ‌شده‌ی اضافی را در کوله‌پشتی تجهیزاتتان داشته‌باشید. البته، ریموتشاترها هم باتری دارند؛ بنابراین، خوب است که برای آنها هم باتری اضافی به همراه داشته‌باشید.
ظرفیت کارت‌های حافظه در سال‌های اخیر بسیار افزایش یافته و دیگر از این نظر خیلی محدودیت ندارید. اما باز هم توصیه می‌شود که برای سفر‌های طولانی‌مدت چند کارت حافظه‌ی اضافی هم به همراه خود داشته‌باشید تا در صورت پُرشدن یا خراب‌شدن یکی از کارت‌های حافظه، جایگزینی برای آن وجود داشته‌باشد.
در عکاسی منظره، شما با شرایط مختلف آب و هوایی روبرو هستید و به احتمال فراوان نیاز خواهید‌داشت تا از لوازم تنظیف دوربین و لنز برای تمیز کردن لنز و سنسور تصویر دوربینتان استفاده‌کنید. هرچند تمیزکردن سنسور تصویر دوربین نیاز به مهارت و دقت زیادی می‌خواهد تا به سنسور آسیب نرسد و عموماً به عکاسان تازه‌کار این کار توصیه نمی‌شود؛ اما برای تمیزکردن لنز مهارت آنچنانی نیاز نیست! همیشه سعی کنید از دستمال‌های مخصوص تمیزکردن لنز استفاده‌کنید چراکه استفاده از دستمال‌های معمولی یا بدتر از آن گوشه‌ی لباستان می‌تواند باعث خَش‌افتادن روی اِلمان جلویی لنز شود.
باسلام ممنون میشم در مورد نوع کارت حافظه ومدل ونوع اون هم توضیح بفرمایید که چه فرمت ویا مارکی خوب هست