سری دوربینهای بدونآینه Z نیکون همیشه در زمینه فیلمبرداری درخشان بودهاند. اما دوربین Nikon ZR با اضافهکردن جادوی Red و یک طراحی مخصوص ویدئو، حالا به سطح حرفهای وارد شده است.
این نخستین دوربین از خط تولید Z Cinema است که پس از خرید کمپانی سینماتوگرافی سطحبالای Red توسط نیکون متولد شد. پایه اصلی این محصول همان Nikon Z6 III است که برای عکاسی ساخته شده بود، اما این بار با اضافهشدن Color Science مشهور رد، برای نخستین بار در قالب یک دوربین مصرفی، کیفیت تصویر در حد سینمای حرفهای را ارائه میدهد.

قیمتگذاری و رقابت
دوربین Nikon ZR با قیمت ۲,۱۹۹ دلار روانه بازار میشود. این رقم در برابر دوربینهای Raptor و Komodo از برند Red که معمولاً پنج رقمی قیمتگذاری میشوند، شگفتآور است.
رقبا نیز وضعیت بهتری ندارند. Sony FX3 با قیمت ۴,۰۹۸ دلار عرضه میشود. در همین حال، Canon EOS C50 که تنها چند ساعت پیش از معرفی ZR رونمایی شد، قیمتی برابر با ۳,۸۹۹ دلار دارد.
حتی در مقایسه با خود Nikon Z6 III که دوربین Nikon ZR بر اساس آن ساخته شده، این محصول بهصرفهتر است. در بسیاری از بازارها، Z6 III با قیمت حدود ۲,۶۹۹ دلار / ۲,۱۹۹ پوند / ۳,۸۹۹ دلار استرالیا عرضه میشود؛ قیمتی بالاتر از ZR.
طراحی و فرم بدنه
کاربرانی که از دوربینهای بدونآینه نیکون به این مدل مهاجرت کنند، با شوکی جدی روبهرو خواهند شد. فرم دوربین Nikon ZR کاملاً مستطیلی است، بدون برآمدگی یا مجموعهی منظرهیاب. تنها یک بخش بافتدار برای گرفتن بهتر زیر دست راست تعبیه شده است. این طراحی در دوربینهای ویدئو محور رایج است، چرا که معمولاً در یک کیج یا ریگ قرار میگیرند.
وزن سبک دوربین حس خوشایندی دارد، اما در استفاده دستی قطعاً به یک بند مچی نیاز خواهید داشت تا مطمئن باشید.

صفحهنمایش و منظرهیاب
هیچ منظرهیاب الکترونیکی در این مدل وجود ندارد. در عوض، دوربین Nikon ZR یک نمایشگر بزرگ ۴ اینچی در پشت بدنه دارد، بزرگتر از نمایشگر ۳.۲ اینچی سایر دوربینهای سری Z. این صفحه لمسی متحرک از نوع Vari-Angle است که به طرفین میچرخد و به بالا و پایین خم میشود. حتی میتوان آن را به سمت بدنه بست تا هم محافظت شود و هم در هنگام استفاده با مانیتور خارجی انرژی کمتری مصرف کند.
کنترلها و ارگونومی
چیدمان کنترلها کاملاً متفاوت با دوربینهای Z-mount است. در بالای دوربین، یک دکمه بزرگ ضبط (تکرار شده روی جلوی بدنه) قرار دارد که اطراف آن یک اهرم زوم برای لنزهای Power Zoom تعبیه شده است.
پیچهای کنترل جلو و عقب حس آشنایی دارند، اما خبری از دکمههای سنتی جبران نوردهی یا ISO نیست. در عوض، سه دکمه قابل برنامهریزی با شمارههای ۱، ۲ و ۳ وجود دارند. پشت دوربین هم بسیار ساده است: یک جویاستیک برای حرکت، و دو دکمه برای منو و پخش.

در ابتدا شاید کمی زمان ببرد تا به این طراحی عادت کنید، اما این تغییرات دقیقاً متناسب با هدف اصلی دوربین است: فیلمبرداری حرفهای. منظرهیابهای چشمی در این حوزه چندان کاربردی نیستند، و کار با نمایشگر لمسی بزرگ و روشن، تغییر تنظیمات و جابهجایی بین منوها را بسیار سریع و طبیعی میکند.
پردازنده و سنسور
دوربین Nikon ZR از همان پردازنده Xpeed 7، سنسور ۲۴.۵ مگاپیکسلی نیمهاستک، و سیستم فوکوس خودکار، ردیابی سوژه، محدوده ISO و عملکرد لرزشگیر مشابه Z6 III استفاده میکند. در بخش عکاسی هم اساساً میتوان آن را همسطح با Z6 III دانست. تا زمانی که تستهای آزمایشگاهی انجام شود، میتوان گفت دوربین Nikon ZR توانایی ثبت عکسهایی در همان سطح دارد.
تمایز اصلی: فناوری Red Color Science
گرچه سختافزار پایه در فیلمبرداری مشابه نیکون Z6 III است و حداکثر خروجی 6K 60p را ارائه میدهد، اما تفاوت اصلی در اضافهشدن فناوری Red Color Science است. این دوربین ویدئوهای RAW دوازدهبیتی را در قالب جدید R3D NE (نسخه نیکون) ضبط میکند. هرچند این فرمت عمق رنگ کامل فایلهای ۱۶ بیتی R3D رد را ندارد، اما از نظر ظاهر و انعطافپذیری تقریباً یکسان است. بنابراین، میتوانید خروجی دوربین Nikon ZR را بهراحتی با تصاویر ضبطشده توسط Komodo و Raptor رد ترکیب کنید.

علاوه بر این، مجموعهای از Red Picture Controls در دوربین تعبیه شده که ظاهر سینمایی آماده را ارائه میدهند. کاربران تازهکار میتوانند بهسادگی این حالتها را امتحان کنند و با کمک نمایشگر بزرگ، قبل از شروع ضبط، تأثیر هرکدام را مشاهده کنند.
محدودیتهای نرمافزاری
از نظر فنی مانعی برای آوردن Red Color Science به Z6 III یا سایر دوربینهای سری Z وجود ندارد، چرا که این قابلیت وابسته به نرمافزار است، نه سختافزار. اما احتمالاً نیکون برای حفظ تمایز خط تولید Z Cinema از سری Z عکاسی، چنین کاری نخواهد کرد. در نتیجه، اگر خواهان ویدئویی با کیفیت سینمایی رد هستید، دوربین Nikon ZR تنها انتخاب مقرونبهصرفه فعلی محسوب میشود.
فیلمبرداری و کراپ سنسور
فیلمبرداری 6K از کل عرض سنسور بهره میبرد. اما در حالت 4K، تصویر به فرمت DX برش میخورد و ضریب 1.5x به فاصله کانونی لنز اضافه میشود؛ قابلیتی مفید برای نزدیکتر شدن به سوژه، اما نامناسب برای نماهای فوقعریض. در Full HD هم میتوان بهصورت افقی یا عمودی ضبط کرد، بدون نیاز به تغییر فیزیکی حالت دوربین، هرچند تصویر از بخش بریدهشدهای از سنسور گرفته میشود.
تمام رزولوشنها خروجی 16:9 استاندارد صنعت سینما را ارائه میدهند. با این حال، از آنجا که سنسور دارای نسبت 3:2 است، بخشهایی از بالا و پایین تصویر از دست میرود. برخی شاید ناامید شوند که خبری از فیلمبرداری Open Gate نیست؛ قابلیتی که کل داده سنسور را ذخیره میکند تا در مرحله پستولید برش داده شود. شاید در آینده با بهروزرسانی نرمافزاری، این محدودیت رفع شود.
حافظه و کارتها
دوربین Nikon ZR دارای یک درگاه CFexpress برای ذخیرهسازی اصلی است؛ کارتهایی که بهخوبی از پس هر خروجی دوربین برمیآیند. با این حال، جای تعجب دارد که درگاه دوم مخصوص کارت حافظه microSD است که سرعت بسیار پایینتری دارد. البته برای رزولوشنهای سبکتر کافی است و در نهایت، داشتن اسلات دوم یک امتیاز محسوب میشود. نیکون بهوضوح از انتقادات وارد بر Z6 و Z7 اولیه که تنها یک درگاه داشتند، درس گرفته است.

خنکسازی و عملکرد مداوم
از ویژگیهای غیرمعمول در دوربین Nikon ZR نبود فن داخلی است. نیکون توضیح داده که معماری بهینه سری Z گرمای کمتری تولید میکند و حرارت از طریق بدنه آلیاژ منیزیم دفع میشود. این طراحی اجازه میدهد تا دوربین تا ۱۲۵ دقیقه بیوقفه فیلمبرداری کند. البته اگر از باتری EN-EL15c استاندارد استفاده شود، پس از حدود ۹۰ دقیقه شارژ تمام خواهد شد.
طراحی بدون فن و مقاومت در برابر شرایط جوی
یکی از مزایای طراحی بدون فن در دوربین Nikon ZR این است که نیازی به دریچههای تهویه وجود ندارد و همین موضوع امکان آببندی کامل را فراهم میکند. درست مانند دیگر دوربینهای سری Z، این مدل نیز در برابر شرایط جوی مقاوم است و میتوان بدون نگرانی جدی از نفوذ رطوبت، در محیطهای سخت و بارانی با آن کار کرد.
صدابرداری 32-bit Float
مزیت بزرگ دیگر نبود فن، حذف کامل نویز صوتی است. همین موضوع زمینهساز قابلیتی شده که دوربین Nikon ZR را از تمام رقبایش متمایز میکند: این نخستین دوربین جهان است که ضبط صدای 32-bit Float را بهصورت داخلی ارائه میدهد. این فناوری اجازه میدهد گسترهای وسیع از سطوح صوتی، از آرامترین نجواها تا بلندترین صداها، بدون اعوجاج یا کلیپشدن ضبط شوند. سه میکروفون تعبیهشده در بدنه نیز امکان ایجاد افکتهای صوتی فضایی را فراهم میکنند؛ مثل حرکت صدا از چپ به راست همزمان با تصویر.
میکروفون اختصاصی ME-D10
فوکوس خودکار و عملکرد ویدئویی
همانند سایر اعضای خانواده Z، دوربین Nikon ZR از نقاط فوکوس فازی ترکیبی روی حسگر و ردیابی پیشرفته سوژه بهره میبرد. این ترکیب به آن اجازه میدهد حرکت سوژهها را نرم و روان دنبال کند؛ قابلیتی که نسبت به دوربینهای DSLR جهشی بزرگ محسوب میشود.
طراحی و سازگاری با تولید ویدئو
فرم DSLRمانند دوربینهای قدیمیتر نیکون برای تولید ویدئو مناسب نبودند. اما طراحی دوربین Nikon ZR بهمراتب ویدئومحورتر است، چه برای استفاده مستقل (به لطف مانیتور بزرگ و قابلیتهای صدای پیشرفته) و چه بهعنوان بخشی از یک ریگ کامل. در نهایت اما این فناوری Red Color Science است که آن را از سایر دوربینهای سری Z متمایز میکند. حالتهای تصویر (Picture Controls) توسعهیافته توسط رد بلافاصله جلوهای سینمایی به ویدئوها بخشیدند، هرچند برای ارزیابی دقیق فرمت R3D NE نیاز به زمان بیشتری داریم.

جمعبندی اولیه
بر اساس آنچه تاکنون دیدهایم، همکاری نیکون و رد نتیجهای فوقالعاده داشته است. دوربین Nikon ZR دوربینی جمعوجور، حرفهای و توانمند است که کیفیت سینمایی را با قیمتی به مراتب در دسترستر در اختیار کاربران قرار میدهد، محصولی که بهراستی میتواند مرزهای جدیدی در فیلمسازی مقرونبهصرفه تعریف کند.