قسمت اول: رکوردرهای Zoom H1 در برابر Zoom H2n

امروزه دوربین‌های DSLR برای بسیاری از مقاصد تصویربرداری مانند ضبط مراسم عروسی، مصاحبه‌ها، ویدئو‌های آموزشی و حتی ویدئو‌های خبری، جایگزین دوربین‌های فیلم‌برداری گران‌قیمت شده‌اند. اگرچه کیفیت بالای حسگر‌ها و امکان استفاده از لنزهای متنوع، موجب افزایش استقبال فیلم‌برداران از دوربین‌های مخصوص عکاسی شده است، اما همچنان مبحث ضبط صدا به عنوان یکی از نقاط ضعف مهم اغلب این دوربین‌ها به شمار می‌آید. مشکل جدی در بیشتر دوربین‌های DSLR این است که اغلب اوقات صدای موتور فوکوس لنز، شبیه به یک نویز ممتد در بخش‌های مختلف فیلم به گوش می‌رسد. البته کانن با معرفی لنز‌های سری STM مانند Canon EF-S 55-250mm F/4-5.6 IS STM و نیکون نیز با معرفی لنز‌های AF-P خود مانند Nikon AF-P DX 18-55mm F/3.5-5.6G VR سعی کرده‌اند تا حدودی صدای این موتور‌های فوکوس را از بین ببرند، اما باز هم همچنان اغلب کاربران ترجیح می‌دهند برای ضبط صدای بسیار باکیفیت‌تر، از تجهیزات صدابرداری جداگانه‌ استفاده کنند. در این میان یکی از بهترین تجهیزات صدابرداری حرفه‌ای، رکوردر‌های شرکت ژاپنی زوم ZOOM هستند.

این رکوردرها، که برای طیف وسیعی از کاربران تولید می‌شوند، دارای مدل‌های بسیار متنوعی هستند تا شما بتوانید از بین تنوع فوق‌العاده آن‌ها، رکوردر مورد نیاز خودتان را به درستی انتخاب کنید. ما در اینجا سعی می‌کنیم این تجهیزات را جزء به جزء و پیکسل به پیکسل بررسی کنیم تا شما بتوانید به راحتی محصول مورد نظرتان را انتخاب کنید.

Zoom H1

رکوردر Zoom H1 ساده‌ترین عضو در خانواده رکوردرهای این شرکت است. این رکوردر که در سال 2010 معرفی شد، نتیجه تجربه و تحقیقات شرکت Zoom روی محصولات پیشرفته‌ای بود که پیش از آن وارد بازار کرده بود و کیفیتی فوق‌العاده و نزدیک به همتاهای پیشرفته‌تر خودش دارد. به هیچ‌وجه نباید این محصول را یک میکروفون ضعیف و بی‌کیفیت در نظر بگیرید.

شرکت Zoom با محدود کردن برخی از امکانات در این رکوردر و استفاده از میکروفون‌های ضربدری XY در آن، رکوردر Zoom H1 را به یک میکروفون سبک و باکیفیت برای استفاده روی دوربین‌های DSLR سبک تبدیل کرده است. بنابراین اگر از یک دوربین  مانند Nikon D3300 (که دارای میکروفون ساده Mono است) یا یک دوربین مانند Canon 750D با میکروفون استریو نه چندان قدرتمند استفاده می‌کنید، این رکوردر می‌تواند کیفیت صدایی بی‌نظیر را همراه ویدئو‌های در حال ضبط برایتان به ارمغان آورد.

رکوردر Zoom H1 علاوه بر میکروفون روی دوربین، می‌تواند به عنوان یک ضبط خبرنگاری پیشرفته برای استفاده در مصاحبه‌ها، کلاس‌های آموزشی، سمینار‌ها، پادکست و حتی ضبط صدای نواختن یک ساز موسیقی نیز استفاده شود. بدنه این رکوردر بسیار کوچک و سبک و از جنس پلاستیک فشرده است و برای جلوگیری از آسیب به میکروفون‌های باکیفیتی که دارد، یک حلقه محافظ، در جلوی بدنه و روی میکروفون‌ها طراحی شده است تا با خیال راحت آن را روبروی شخص مصاحبه‌شونده یا نوازنده قرار دهید. میکروفون‌های XY (ضربدری) این رکوردر از نوع Unidirectional Condenser هستند. به این معنی که محدوده حساسیت به صدای آن‌ها نسبتاً کوچک و نزدیک به خود میکروفون است و صداهای دورتر را بسیار ضعیف دریافت و ضبط می‌کند. بنابراین بیشتر برای ضبط صدای مصاحبه یا صدای ساز‌ها (از روی پایه‌ و نزدیک به نوازنده) مناسب هستند.

صداهای ضبط شده می‌توانند با فرمت‌های .MP3 یا .WAV ذخیره شوند. کیفیت صداها نیز بسته به فرمتی که انتخاب می‌کنید برای MP3 تا 320 kbps و برای WAV تا حداکثر 24-bit/96 kHz می‌باشد که برای اغلب کارهای نیمه حرفه‌ای تا حرفه‌ای نیز مناسب است. روی خود دستگاه یک اسپیکر کوچک مونو طراحی شده که می‌توانید بلافاصله پس از ضبط صداها، به آن‌ها گوش دهید و البته اگر بخواهید می‌توانید با اتصال یک هدفون به جک 3.5 میلی‌متری به خروجی صدای آن، صداهای ضبط شده را با کیفیت بالاتر نیز بررسی کنید.

اگر سالنی که در آن قرار دارید از میکروفون دیگری استفاده می‌کند، می‌توانید صدای باکیفیت آن میکروفون را نیز روی این دستگاه ذخیره کنید. زیرا علاوه بر ضبط صدا با میکروفون‌های باکیفیت خود رکوردر Zoom H1، می‌توانید میکروفون‌های دیگر را نیز با استفاده از جک ورودی صدای 3.5mm به این دستگاه وصل کرده و از Zoom H1 به عنوان یک رکوردر جانبی برای میکروفون‌های دیگر استفاده کنید.

ضبط صداها در این رکوردر روی کارت‌های حافظه MicroSD انجام می‌شود که اگرچه همراه خود رکوردر، یک کارت حافظه 2 گیگابایتی هم ارائه می‌شود، اما برای ضبط طولانی مدت کافی نیست و بهتر است از کارت‌هایی با حافظه بیشتر (تا 32 گیگابایت) مانند SanDisk 32GB Ultra MicroSDHC UHS-I  استفاده کنید. البته اگر فقط می‌خواهید صدای کلاس درس یا سمینار را برای گوش دادن مجدد ضبط کنید روی یک کارت حافظه 2 گیگابایتی می‌توانید حدود 35 ساعت صدا با کیفیت MP3 128 kbps ضبط کنید، اما برای ضبط صدای موسیقی با امکان ویرایش، به صدای باکیفیت WAV 96kHz نیاز دارید که روی همین کارت کمتر از 1 ساعت قابل ذخیره کردن است و در صورتی که کارت حافظه بیشتری در اختیار نداشته باشید، باید پس از هر بار ضبط آن را با USB 2.0 به یک کامپیوتر وصل کنید و فایل‌های ضبط شده را تخلیه کنید.

یکی از نکات جالب طراحی این رکوردر این است که اگرچه می‌توانید تمامی تنظیمات آن را روی صفحه نمایش تک رنگ روی بدنه ببینید و تغییر دهید، اما تقریباً برای تمامی امکانات ضبط، حتی فعال یا غیر فعال کردن فیلتر‌های “برش فرکانس‌های پایین”، کاهش نویز فرکانس‌های پایین، کنترل سطح صدای خودکار و حتی فرمت ضبط نیز دکمه‌های جداگانه‌ای طراحی شده تا سریعاً بدون نیاز به منو‌ها، آن‌ها را تغییر دهید.

رکوردر Zoom H1 تنها توسط دو باطری قلمی (آلکالاین یا شارژی) کار می‌کند و می‌توانید آن را در هر کجا همراه داشته باشید، اما متأسفانه همه کار برایتان انجام نمی‌دهد. برای استفاده از امکانات حرفه‌ای‌تر، احتمالاً نیاز به رکوردرهای قوی‌تری دارید.

Zoom H2n

رکوردر Zoom H2n را می‌توان مدل پیشرفته‌تر رکوردر Zoom H1 در نظر گرفت. زیرا هم طراحی کوچک و ساده‌ای دارد و هم می‌تواند به عنوان رکوردر صدا در محیط‌های بزرگ هم استفاده شود. گفتیم که میکروفون رکوردر Zoom H1 دارای محدوده ضبط کوچکی است و تنها برای ضبط صداهای نزدیک کاربرد دارد. ظاهر رکوردر Zoom H2n نیز هم با Zoom H1 و هم با دیگر هم خانواده‌های خودش متفاوت است، زیرا برخلاف مدل‌های دیگر، طراحی بی‌سابقه 5 میکروفون این رکوردر که در زیر یک توری فلزی پوشیده شده‌اند، به شما امکان می‌دهد تا از بین 4 الگوی پوشش دهی صداهای اطراف، یکی را انتخاب کنید. در واقع با این رکوردر می‌توانید بین میکروفون‌های استریو XY، صدای فراگیر (Surround) 2 کاناله، 4 کاناله و یک الگوی خاص به نام mid-side stereo یکی را انتخاب کنید (حالت mid-stereo برای ضبط استریو با دامنه گستردگی کم می‌باشد و یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های این رکوردر نسبت به مدل Zoom H2 اصلی است). این قابلیت، رکوردر Zoom H2n را از تمامی مدل‌های دیگر رکوردر شرکت Zoom متمایز می‌کند و به شما امکان می‌دهد تا تنها با پیچاندن یک پیچ روی لبه دستگاه، در انواع موقعیت‌های ضبط صدا، از یک مکالمه گرفته تا یک کنسرت موسیقی، صدایی بسیار شفاف و باکیفیت ضبط کنید.

اما شاید مهم‌ترین قابلیت این رکوردر امکان ضبط صدای خام یا RAW در هنگام استفاده از قابلیت Mid-Side باشد. در این حالت شما می‌توانید بدون نگرانی در حین ضبط، صدای اطراف را به طور کامل ضبط کنید و بعداً فایل صدای RAW را از Zoom H2N به کامپیوتر منتقل کرده و شدت صدای محیط را کم و زیاد کنید. به این ترتیب می‌توانید شدت صدای مناسب برای محیط را تنظیم کرده و از فایل صدای ویرایش شده به صورت فایل WAV یا MP3 با پارامترهای مورد نظرتان خروجی بگیرید. در این صورت حتی می‌توانید نسخه‌های متفاوتی از صدای ضبط شده را با شدت‌های متفاوت صدای محیط در اختیار داشته باشید!

از مزیت‌های این مدل نسبت به رکوردر Zoom H1 می‌توان به نمایشگر بزرگ‌تر و زمان عملکرد بیشتر با یک جفت باطری آلکالاین (حدود 20 ساعت) اشاره کرد. ضمناً اصلاً نباید نگران تمام شده باطری و آسیب دیدن فایل‌های در حال ضبط باشید. در Zoom H2n یک قابلیت ذخیره‌سازی خودکار اطلاعات وجود دارد که در صورتی که در هر لحظه از ضبط، باطری‌ها تمام شده یا خطای نرم‌افزاری پیش بیاید، رکوردر بلافاصله تا جایی که ضبط انجام شده را ذخیره می‌کند تا فایل‌ها از دست نروند. ضمناً با هر بار ضبط می‌توانید به کمک حافظه موقت دستگاه، 5 ثانیه پیش از فشردن دکمه را نیز در اختیار داشته باشید تا احتمالاً هیچ بخشی از صدای موسیقی یا مصاحبه از دست نرود.

این رکوردر پیشرفته هم مانند مدل قبلی می‌تواند هم به عنوان میکروفون روی میز یا سه‌پایه و هم به عنوان میکروفون ضبط همراه با دوربین‌های DSLR روی پیچ پایه‌های استاندارد 1/4 قرار گیرد. برای قرار دادن این میکروفون‌ها روی دوربین، می‌توانید از Zoom HS-1 Hot/Cold Shoe Mount Adapter To 1/4 inch استفاده کنید. البته این وسیله کوچک می‌تواند برای قرار دادن هر نوع وسیله دارای پیچ استاندارد 1/4” روی دوربین‌های DSLR استفاده شود.

در ادامه این مقاله می‌توانید معرفی و مقایسه رکوردر حرفه‌ای Zoom H4n ، Zoom H5 و Zoom H6 را نیز مطالعه کنید. اگر تجربه استفاده از هر یک از این تجهیزات یا دیدگاهی درباره مطالب مطرح شده دارید با ما در میان بگذارید و فراموش نکنید که ما همه چیز را پیکسل به پیکسل با هم مقایسه می‌کنیم.