زیبایی ناخواسته

آلاستیر فیلیپ ویپر با داشتن دیدگاهی برای ثبت «زیبایی ‌شناسی تصادفی صنعت و علم» از کارخانه‌های عظیم، تأسیسات تحقیقاتی و شاهکارهای بزرگ مهندسی در سراسر جهان عکاسی می‌کند.

هنگامی که ویپر برای اولین بار در سال ۲۰۰۷ دوربینی به دست گرفت، هرگز فکر نمی‌کرد که این کار او را به عکاسی از بزرگترین تأسیسات تحقیقاتی هسته‌ای جهان و همچنین یک مزرعه کشت داروی کانابیس و یک کارخانه سوسیس‌سازی بکشاند. در واقع، او هرگز فکر نمی‌کرد که در نهایت به عنوان یک عکاس مشغول به کار شود. پس از مدتی آشپزی و سفر به سراسر جهان، در نهایت او در کپنهاگ مستقر شد و به عنوان طراح گرافیک برای یک برند پوشاک کار کرد. آنها به یک عکاس برای گرفتن عکس‌های تبلیغاتی نیاز داشتند، بنابراین او داوطلب شد. شش سال از فارغ‌التحصیلی در رشته فلسفه و سیاست ویپر گذشته بود که او شروع به عکاسی کرد.

ویپر به تدریج به عکاسی علاقه‌مند شد و با خرید دوربین‌های دست دوم و ساخت یک تاریکخانه در خانه‌اش، این علاقه را دنبال کرد. او می‌گوید: «می‌دانستم که می‌خواهم از طریق عکاسی امرار معاش کنم، اما عکاسی مد برایم جذابیتی نداشت و عکاسی پرتره یا خیابانی هم نمی‌توانست برایم درآمدی داشته باشد.» روزی، او به طور تصادفی با آثار عکاسان صنعتی، ولفگانگ زیورس (Wolfgang Sievers) و موریس برومفیلد (Maurice Broomfield) برخورد کرد. هر دو عکاس در میانه‌های قرن بیستم فعالیت می‌کردند و مناظر صنعتی پس از جنگ را با توجه به خطوط و اشکال هندسی ثبت می‌کردند و داستان‌های انسانی را در پس‌زمینه‌ای از جهانی که به طور فزاینده‌ای مکانیزه شده بود، عکاسی می‌کردند.

این کشف به طور غیرقابل برگشتی جهت‌گیری کار تجاری و شخصی ویپر را شکل داد. او می‌گوید: «پیش از آن، علاقه خاصی به صنعت، مهندسی یا علم نداشتم، اما به محض اینکه شروع به عکاسی از این نوع مکان‌ها کردم، کاملا مجذوب آن‌ها شدم. فکر کردم می‌توانم سفر کنم و به مکان‌هایی دسترسی پیدا کنم که مردم عادی نمی‌توانند ببینند. سپس شرکت‌ها مرا برای عکاسی از کارخانه‌هایشان استخدام می‌کردند و فرصت خلاقانه‌ای برای من بوجود می‌آمد که از آنها آثار هنری بسازم.»

این امر به نظر بلندپروازانه می‌رسد، اما موفقیت‌آمیز بود. از اوایل دهه ۲۰۱۰، ویپر به سفارش مشتریانی مانند گوگل، وایرد، نیو ساینتیست و بلومبرگ کار کرده است، عکاسی از کارخانه‌ها، تأسیسات تحقیقاتی و شاهکارهای بزرگ مهندسی در سراسر جهان. همه اینها به مجموعه کارهای شخصی بلندمدت او کمک می‌کند، جایی که او به دنبال ثبت «زیبایی‌های تصادفی صنعت و علم» است.

در سال ۲۰۲۰، ویپر کتاب عکسی به نام «زیبایی ناخواسته» منتشر کرد. این کتاب عکس شامل حدود ۱۰۰ مکان در سراسر جهان است؛ از یک کشتی‌سازی در کره جنوبی تا یک کارخانه نساجی در بریتانیا. در میان این کسب و کارهای متنوع، عکاس زیبایی را در زشتی این سازه‌های باشکوه به تصویر می‌کشد، تصاویری که به طور غیرمنتظره‌ای رضایت‌بخش و جذاب هستند. او توضیح می‌دهد: «من به همه چیز به شیوه‌ای کودکانه نگاه می‌کنم. به جای اینکه بگویم، “می‌دانم این چیست” یا ” می‌دانم این چه کار می‌کند “، می‌گویم، “این چه چیزی است!، به نظر می‌رسد یک هیولاست!” تخیلم به شدت به کار می‌افتد و این بخش جالب ماجراست.»

در چارچوب جامعه مصرف‌گرای امروزی، دشوار است که به این تصاویر از دیدگاه انتقادی نگاه نکنیم. وایپر می‌گوید: «در ابتدا همه چیز جذاب بود، هنوز هم فکر می‌کنم این مکان‌ها فوق‌العاده و شگفت‌انگیز هستند، اما همچنین در خصوص تولید، نسبت به گذشته بیشتر آگاه شده‌ام. کار من انتقاد کردن نیست، اما می‌خواهم مردم درباره این که محصولات از کجا می‌آیند و چگونه ساخته می‌شوند، فکر کنند.»

وایپر از تفسیر آزاد عکس‌هایش استقبال می‌کند، اما هدفش راه‌اندازی بحث‌های اخلاقی یا معنوی نیست. و همان‌طور که عنوان کتاب نشان می‌دهد، این که آیا بیننده این فضاها را زیبا می‌داند یا خیر به خود او بستگی دارد. او می‌گوید: «شاید همه چیز زیبا نباشد و همه هم این را زیبا نخواهند دید.» در واقع، همه ما نمی‌توانیم به شیوه‌ای که او می‌بیند، ببینیم و این چیزی است که این عکس‌ها را تا این حد جذاب می‌کند. با ترجمه‌ی نحوه‌ی دیدن خود، وایپر به ما پتانسیل خیالی عکاسی را نشان می‌دهد، چالش برانگیز کردن چشم‌انداز بصری ما و پرسش درباره زیرساخت‌هایی که زندگی ما را اداره می‌کنند.

گردآوری و ترجمه: محمد سعیدی

Instagram   ، Behance، Telegram