برای بسیاری از افراد که به‌تازگی شروع به عکاسی با دوربین کرده‌اند، این موضوع که با اعمال چه تنظیماتی در موقعیت‌های مختلف، می‌توان بهترین عکس‌ها را ثبت کنند؛ سؤال‌برانگیز است. درحالی‌که فرمول مشخصی برای اعمال تنظیماتی که همیشه نتیجه مطلوبی به همراه داشته باشد، وجود ندارد؛ اما استفاده از بعضی از حالت‌های دوربین و تنظیمات می‌توانند خروجی قابل قبولی برای کسانی که به‌تازگی شروع به عکاسی کرده‌اند، فراهم کنند. در این متن به توضیح برخی از این موارد خواهیم پرداخت.
تنظیمات اولیه دوربین
پیشنهاد می‌کنیم که تنظیماتی که در این بخش به آن‌ها اشاره می‌کنیم را در تمام دوربین‌ها در وضعیت پیشنهادی قرار دهید. همچنین لازم به ذکر است که پیدا کردن این بخش‌ها در تنظیمات دوربین آسان است، اما اگر در یافتن این بخش‌ها با مشکلی روبرو شدید؛ می‌توانید به دفترچه راهنمای دوربینتان مراجعه کنید.
فرمت ذخیره عکس‌ها را بهتر است بر روی فرمت Raw و فرمت ذخیره‌سازی فایل‌های ویدیویی را در صورت پشتیبانی دوربین بر روی Raw Lossless Compressed قرار دهیم. در صورت وجود قابلیت تنظیم وایت بالانس به‌صورت خودکار، این قابلیت را فعال کنید. بخش‌هایی با عناوین Picture Control، Picture Style و یا Film Simulation در تنظیمات دوربین خود را بر روی حالت استاندارد قرار دهید. بخشی به نام Color Space در تنظیمات دوربین وجود دارد که باید این بخش را بر روی sRGB قرار دهید. همچنین بخش Long Exposure Noise Reduction را فعال، بخش High ISO Noise Reduction را غیرفعال و درنهایت (Active D-Lighting/DRO، HDR، Lens Corrections ،Vignette Control، Chromatic Aberration Control، Distortion Control) را غیرفعال کنید.
اعمال تنظیماتی که در پاراگراف بالا در اختیارتان گذاشته‌ایم، می‌تواند مهم‌ترین اقدامات برای عکاسان تازه‌وارد باشد. در صورت انتخاب فرمت Raw برای ذخیره‌سازی تصاویر، بسیاری از تنظیمات که مربوط به حالت‌های رنگ، کنتراست، شارپنس و بسیاری دیگر از تنظیمات تأثیری در خروجی تصویر نخواهند داشت. در عوض با ذخیره‌سازی عکس‌ها در فرمت RAW، جزئیات گسترده‌ای از تصاویر در فایل خروجی ذخیره خواهند شد و در هنگام ویرایش می‌توان بسیاری از تنظیمات را در نرم‌افزار تغییر داد.
بهترین حالت تصویربرداری دوربین
درحالی‌که برای بسیاری از عکاس‌ها، حالت دستی (Manual Mode) به علت کنترل کاملی که در تنظیمات در این حالت در اختیار کاربر است، بهترین حالت محسوب می‌شود؛ اما استفاده از حالت‌های دیگر مخصوصاً حالت‌های نیمه‌خودکار مانند تقدم شاتر و تقدم دیافراگم نیز می‌تواند در موقعیت‌های متعددی بسیار کارآمد باشد.
برای مثال هنگام تنظیم دوربین بر روی حالت تقدم دیافراگم، کنترل گشودگی دیافراگم و تنظیم روشنایی تصویر، کاملاً در اختیار کاربران خواهد بود. در این حالت اگر تصویری که ثبت می‌کنید، روشنایی بالاتر و یا پایین‌تر از حد دلخواه داشته باشد؛ می‌توانید با استفاده از دکمه جبران نوردهی، این مشکل را برطرف کنید. این دکمه را در تصویر زیر می‌توانید مشاهده کنید.
اگر حالت‌های دیگری مانند حالت عکاسی ماکرو، ورزشی، عکاسی از آتش‌بازی و … که در بعضی از دوربین‌ها وجود دارند، برایتان سؤال‌برانگیز است؛ پیشنهاد می‌کنیم که از این حالت‌ها استفاده نکنید. اما چرا؟ این حالت‌ها در دوربین‌های مختلف عملکرد یکسانی ندارند، همچنین در اکثر دوربین‌های حرفه‌ای چنین حالت‌هایی به‌کل وجود ندارند. پس با تکیه و عادت به این حالت‌ها، دانش، تجربه و مهارت خاصی در عکاسی کسب نخواهید کرد و در آینده نیز به علت عادت به استفاده از این حالت‌ها با مشکل روبرو خواهید شد.
بهترین حالت فوکوس خودکار
باید همیشه از این موضوع که تنظیمات فوکوس خودکار دوربینتان مناسب با موقعیت و سوژه‌ای است که در حال عکاسی از آن هستید، مطمئن شوید. برای مثال اگر می‌خواهید یک سوژه ثابت عکاسی کنید، بهتر است که تنظیمات فوکوس خودکار دوربینتان را بر روی حالت Single Area Focus Mode که در بعضی از دوربین‌ها با عنوان Single Area AF، One Shot AF و یا به‌اختصار AF-S وجود دارد، قرار دهید. همچنین اگر می‌خواهید از سوژه و یا سوژه‌های متحرک، عکاسی کنید؛ باید فوکوس خودکار دوربینتان را بر روی حالت Continuous/AI Servo Focus Mode تنظیم کنید. در این حالت سیستم فوکوس خودکار دوربین، سوژه‌ها را تعقیب خواهد کرد.
برای سهولت بیشتر فوکوس خودکار بسیاری از دوربین‌ها از نوع هیبریدی است. در این سیستم فوکوس خودکار، دوربین به‌صورت خودکار ثبات و یا تحرک سوژه را تشخیص می‌دهد و تنظیمات را در حالت مناسب قرار می‌دهد. حالت فوکوس هیبریدی در تنظیمات دوربین‌های نیکون به‌صورت AF-A و در دوربین‌های کانن با عبارت AI Focus AF وجود دارد.
در تنظیمات فوکوس خودکار بعضی از دوربین‌ها، قابلیتی با عنوان Auto AF وجود دارد که در این حالت دوربین با مشاهده کل کادر، سعی بر تشخیص نزدیک‌ترین سوژه و یا سوژه حائز اهمیت و تنظیم فوکوس بر روی آن می‌کند. برای مبتدیان به علت اینکه بهتر است که بر روی محدوده فوکوس کنترلی بیشتری داشته باشید، پیشنهاد می‌کنیم که از این قابلیت استفاده نکنید.
بهترین حالت نورسنجی
درحالی‌که احتمالاً دوربین شما دارای حالت‌های نورسنجی مختلفی مانند Spot Metering، Center-Weighted Metering و Matrix/Evaluative Metering است، برای اکثر موقعیت‌ها بهتر است که از حالت Matrix/Evaluative Metering استفاده شود. در این حالت برای نورسنجی تمام حالت در نظر گرفته می‌شود.
بهترین حالت گشودگی دیافراگم
گشودگی دیافراگم نه‌تنها بر روی جدا شدن سوژه از پس‌زمینه تأثیر می‌گذارد، بلکه گشودگی دیافراگم رابطه مستقیمی با مقدار نور دریافتی توسط دوربین، دارد؛ به همین دلیل باید در موقعیت‌های مختلف دقت بالایی را صرف تنظیم گشودگی دیافراگم کنیم. همچنین مقدار گشودگی دیافراگم بر روی عمق میدان و شارپنس تصاویر تأثیر بالایی دارد، پس باید برای عکاسی از سوژه‌های مختلف در موقعیت‌های مختلف، گشودگی دیافراگم با دقت بسیار بالایی تنظیم شود.
اگر در موقعیتی با شرایط نوری ضعیف در حال عکاسی هستید و نمی‌خواهید لرزش ناخواسته دوربین در دستتان موجب تاری عکس‌ها شود؛ دیافراگم لنز خود را باید بر روی بازترین حالت ممکن تنظیم کنید تا سنسور دوربین بتواند بیشترین مقدار نور را دریافت کند. برای مثال در چنین شرایطی اگر در حال عکاسی با یک لنز ۳۵ میلی‌متری با حداکثر گشودگی دیافراگم f/1.8 هستید، باید از حداکثر گشودگی دیافراگم و یا همان f/1.8 استفاده کنید. اما اگر می‌خواهید عکسی از یک منظره ثبت کنید که تمام منظره در فوکوس واقع شده است، باید از گشودگی دیافراگم را کاهش و از مقداری مانند f/5.6 استفاده کنید.
بهترین سرعت شاتر
تنظیم سرعت شاتر نیز همانند گشودگی دیافراگم، تأثیر بالایی در چگونگی ثبت تصاویر دارد. برای مثال اگر قصد دارید که یک تصویر رؤیایی از یک آبشار ثبت کنید، باید از سرعت شاتر کند استفاده کنید یا به‌عبارت‌دیگر، شاتر دوربین حداقل چند ثانیه باز بماند تا اثر روان بودن آب در تصویر ثبت شود. در تصویر زیر می‌توانید این موضوع را مشاهده کنید.
در سمت مقابل اگر قصد دارید از سوژه‌ای که با سرعت بالایی در حالت حرکت است، تصویر واضحی ثبت کنید؛ باید سرعت شاتر را افزایش دهید. همچنین در خاطر داشته باشید که در اکثر موقعیت‌های، برای ثبت تصویری واضح باید از سرعت شاتر بالایی استفاده کنید تا لرزش دوربین موجب تار شدن عکس شما نشود. برای استفاده از سرعت شاتر پایین، پیشنهاد می‌شود که دوربین را بر روی سه‌پایه مانت کنید.
بهترین تنظیمات حساسیت ایزو
در مورد حساسیت ایزو بهتر است که همیشه آن را بر روی مقدار پایه (پایین‌ترین مقدار) تنظیم کنید. در خاطر داشته باشید که با افزایش ایزو، وضوح تصاویر کاهش و به آن‌ها نویز اضافه می‌شود. البته در بعضی از مواقع می‌توان نویز تصویر را بعد از ثبت آن و در مرحله ویرایش تصویر، کاهش داد و یا حذف کرد. اما همیشه جلوگیری از نویزدار شدن تصویر بهتر از کاهش و یا حذف آن بعد از ثبت عکس است.
بااین‌حال، استفاده از حساسیت ایزو پایه همیشه امکان‌پذیر نیست، مخصوصاً مواقعی که در شرایط نوری ضعیف در حال عکاسی هستیم. در چنین شرایطی معمولاً مجبور می‌شویم که حساسیت ایزو را افزایش دهیم تا بتوانیم از سرعت شاتری بالا برای جلوگیری از تار شدن تصاویر در اثر لرزش دوربین، استفاده کنیم.
در یاد داشته باشید که عکاسی یعنی ایجاد تعادل میان گشودگی دیافراگم، سرعت شاتر و حساسیت ایزو که به این سه تنظیم اصلی، مثلث نوردهی نیز گفته می‌شود.
تنظیم حساسیت ایزو به‌صورت خودکار
اگر یک دوربین دیجیتال مدرن در اختیار دارید، احتمالاً دوربین شما از قابلیت تنظیم ایزو به‌صورت خودکار، پشتیبانی می‌کند. این قابلیت می‌تواند برای تازه‌کارها بسیار کارآمد باشد. با فعال کردن قابلیت تنظیم حساسیت ایزو به‌صورت خودکار، دوربین به‌صورت خودکار و با توجه به میزان نور سوژه و محیط، حساسیت ایزو را تنظیم و سرعت شاتر نیز در محدوده‌ای که برای دوربین مشخص کرده‌اید، باقی خواهد ماند. در تصویر زیر می‌توانید منو مربوط به تنظیم حساسیت ایزو خودکار را در دوربین‌های مختلف مشاهده کنید.
تثبیت‌کننده تصویر
در آخر لازم به ذکر است که استفاده از تثبیت‌کننده تصویر و یا همان لرزشگیر می‌توان تأثیر بسزایی در افزایش کیفیت تصاویر به همراه داشته باشد. بسیاری از دوربین‌ها و همچنین لنزها، دارای لرزشگیر هستند. لازم به ذکر است که در اوقاتی که دوربین در دستتان است باید این قابلیت را فعال و هنگامی‌که دوربین را بر روی یک سه‌پایه بدون لرزش مانت کرده‌اید، تثبیت‌کننده تصویر را غیرفعال کنید. همچنین پیشنهاد می‌کنیم که در هنگام فعال بودن این قابلیت، دکمه شاتر را به‌سرعت و کامل فشار ندهید، با فشار آرام و نیمه بر روی این دکمه به لرزشگیر لنز و یا دوربینتان اجازه خواهید داد تا عملیات حذف اثر لرزش را قبل از ثبت عکس، انجام دهد.
