بخش پنجم: حساسیت (ISO)
در بخش سوم در مورد حسگر دیجیتال صحبت کردیم، و داستان مگاپیکسل را تاحدی باز نمودیم. پیشنهاد می‌کنم که نگاهی به دو بخش قبلی (سوم و چهارم) بیندازید، تا مطالب این بخش روشن‌تر شوند.
فرض کنید گوش‌هایی حساس دارید. در این‌صورت، خواهید توانست که صداهای بسیار کم را نیز تشخیص دهید و از هم تفکیک کنید. در عین حال، صداهای بلند را به‌خوبی از هم تشخیص نخواهید داد و حتی ممکن است این صداها باعث آزار شما شوند.
حسگر دیجیتال نیز می‌تواند رفتاری مشابه داشته باشد، با این تفاوت که حساسیت حسگر قابل تنظیم است. یعنی می‌توان تنظیم نمود که حسگر، نسبت به نور چه‌قدر حساس باشد. حساسیت حسگر به نور دارای چند استاندارد جهانی (مانند ASA و DIN) است. امروزه بیشتر سازندگان دوربین‌ها از استاندارد ISO استفاده می‌کنند. (احتمالاً در تبلیغات شرکت‌های مختلف تولیدکننده‌ی انواع لوازم، وسائل و موارد خوراکی، عبارت ISO را به همراه اعداد مختلف زیاد شنیده‌اید. این اعداد نشان‌دهنده‌ی استانداردهایی هستند که توسط «سازمان جهانی استانداردسازی (ISO)» تعریف شده‌اند. استاندارد مربوط به حساسیت حسگر به نور در واقع ISO5800:2001 است که به‌طور خلاصه به‌آن ISO می‌گویند.)
هنگامی که حسگر دارای حساسیت بالا است، می‌توان در محیطی تاریک نیز با سرعت مناسب عکاسی کرد. منظور از سرعت مناسب سرعتی است که منجر به ثبت آثار ناشی از لرزش دست یا دوربین در عکس نشود. یعنی مثلاً کاربر می‌تواند در اتاقی تاریک، از شخصی پرتره‌ای با نور مناسب بگیرد.
برگردیم به تمثیل سطل آب، که در بخش سوم در مورد آن صحبت کردیم، و مسئله را با توجه به دیافراگم لنز (بخش چهارم) یک بار دیگر بررسی کنیم. برای گرفتن یک عکس، حسگر باید مقداری نور از سوژه و اشیاء اطراف آن دریافت کند. برای این‌کار لازم است شاتر (دریچه) مدتی باز بماند تا نور از داخل دیافراگم لنز و شاتر عبور کرده، روی حسگر ثبت شود. هرچه دیافراگم بزرگ‌تر باشد، مقدار نور بیش‌تری از آن خواهد گذشت. هرچه حساسیت حسگر بالاتر باشد، زمان کم‌تری برای ثبت میزان مشخصی از نور روی حسگر لازم خواهد بود.
همان‌طور که در مثال ابتدای مطلب گفتیم، حساسیت بالا، مضراتی نیز خواهد داشت. در مورد حسگر دوربین‌ها، حساسیت بالا معمولاً باعث می‌شود تا اولاً مقداری نویز (بافت ماسه‌مانند) در تصویر دیده شود؛ و ثانیاً جزئیات کوچک تصویر (مانند موهای ظریف) با دقت کم‌تری ثبت شوند.
برخی دوربین‌ها در حساسیت‌های بالا کارکردی بهتر از دوربین‌های دیگر دارند. توجه کنید که لازم است برای فهمیدن این‌که کدام دوربین کارکرد بهتری در حساسیت بالا دارد، نمونه عکس آن‌را در «نور کم» (و نه نور شدید یا کافی) بررسی نمود. ضمناً باید توجه کرد که به‌طور کلی (و با تعداد محدودی استثناء)، هرچه قطع حسگر بزرگ‌تر باشد، کارکرد آن در حساسیت‌های بالاتر بهتر خواهد بود.
حساسیت حسگر دوربین‌ها معمولاً از عدد 100 یا 200 شروع می‌شود. امروزه بسیاری از دوربین‌های خانگی قادرند در حساسیت‌هایی تا 6400 یا حتی بیشتر نیز عکس و فیلم بگیرند. برای بررسی کارکرد حسگرهای مختلف در حساسیت‌های مختلف، می‌توانید به صفحه‌ی دوربین‌ها در وب‌سایت پیکسل مراجعه کنید، و نمونه‌ی عکس‌های دوربین‌ها را ببینید. مثلاً می‌توانید به صفحه‌ی دوربین RX100 سونی رفته، تب نمونه‌عکس را بررسی کنید. انواع اطلاعات عکاسی مربوط به هر تصویر در این بخش وجود دارد.
بخش اول این راهنمای خرید را بخوانید.
بخش دوم این راهنمای خرید را بخوانید.
بخش سوم این راهنمای خرید را بخوانید.
بخش چهارم این راهنمای خرید را بخوانید.
