فوکوس منطقهای چیست؟
فوکوس منطقهای تکنیکی است که در آن لنز دوربین را روی حالت فوکوس دستی قرار میدهید – یا بهتر است از لنزهای مخصوص فوکوس دستی استفاده کنید – و با استفاده از مقیاس فاصله روی حلقه لنز، فاصله فوکوس را از پیش تنظیم میکنید. در واقع، شما یک محدوده مشخص ایجاد میکنید که سوژهها در آن فاصله، واضح و فوکوسشده خواهند بود. میزان این محدوده به فاصله کانونی لنز و دیافراگمی که استفاده میکنید بستگی دارد. هرچه لنز شما وایدتر باشد، فوکوس منطقهای سادهتر و کارآمدتر خواهد بود.
نمودارهای زیر این موضوع را بهتر نشان میدهند. فرض کنید فاصله فوکوس را روی ۳ متر در مقابل خود تنظیم کردهاید.
ابتدا، اگر از لنز محبوب ۵۰ میلیمتری استفاده میکنید و دیافراگم را روی f/4 تنظیم کردهاید، محدوده فوکوس بسیار کمی در اختیار دارید. این یعنی باید دقیقاً بتوانید فاصله ۳ متر را تشخیص دهید و خیلی سریع عکس خود را ثبت کنید. اگر سوژه شما با سرعت حرکت کند، این کار چالشبرانگیزتر میشود.
اگر دیافراگم را روی f/11 قرار دهید، محدوده فوکوس بیشتری خواهید داشت، اما همچنان باید مهارت لازم برای کادربندی سریع و ثبت عکس را کسب کنید. نکته مهم دیگر این است که لنز ۵۰ میلیمتری ممکن است آنقدر واید نباشد که بتواند در فاصلههای کوتاهتر، بخش کافی از سوژه را در کادر قرار دهد.
لنز مورد علاقه ما برای عکاسی خیابانی و پیادهرویهای روزمره، ۲۸ میلیمتری است. این لنز وایدتر در دیافراگم f/4 محدوده فوکوسی معادل ۳.۳ متر در اختیارمان قرار میدهد، در حالی که لنز ۵۰ میلیمتری در همین دیافراگم فقط ۹۰ سانتیمتر محدوده فوکوس دارد!
دقت کنید که با دیافراگم f/11، چه محدوده بزرگی برای فوکوس در اختیار داریم. میتوانیم به سوژه اجازه دهیم تا به فاصله ۱.۲ متری نزدیک شود و همچنان فوکوس قابل قبولی داشته باشیم.
ابزارهای آنلاین مختلفی برای محاسبه فاصله هایپرفوکال وجود دارند که محدوده فوکوس حاصل از ترکیب فاصله کانونی و دیافراگم انتخابی شما را نشان میدهند. با این حال، نتایج این ابزارها معمولاً متفاوت است. بهترین راه این است که با دوربین و لنز خودتان تمرین کنید. زمان زیادی نمیبرد تا به این مهارت برسید. ما عادت کردهایم هنگام بیرون رفتن – حتی بدون دوربین – به اطراف نگاه کنیم و با خودمان بگوییم: «آیا این سوژه ۳ متر فاصله دارد؟» به مرور ذهنمان برای تشخیص فواصل مختلف برنامهریزی شده است.
چرا فوکوس منطقهای؟
وقتی دیگر لازم نباشد نگران فوکوس باشید، عکاسی بسیار لذتبخشتر میشود. این روش به شما اجازه میدهد روی اتفاقات اطراف و بهترین کادربندی برای ثبت لحظهای خاص تمرکز کنید. با فوکوس منطقهای میتوانید به صحنههای جذاب به سرعت و بدون جلب توجه واکنش نشان دهید و بدون نیاز به سیستم فوکوس اتوماتیک دوربین، عکسهای دقیق و زیبایی ثبت کنید.
فوکوس منطقهای معمولاً در عکاسی خیابانی برای ثبت سوژههای متحرک مانند افراد به کار میرود، اما میتوان از آن در شرایط مختلف دیگری هم استفاده کرد. حتی در عکاسی سفر از سوژههای نسبتاً ثابت، مانند قایقهای ماهیگیری در تصویر زیر، فوکوس منطقهای میتواند مفید باشد. ما در این حالت، تنها دوربین را به سمت سوژه گرفتیم و کادر را تنظیم کردیم، بدون اینکه نگران جستوجوی نقطه فوکوس برای پیدا کردن سوژه باشیم.
از کجا شروع کنیم؟
بهترین راه برای شروع فوکوس منطقهای این است که خودتان در یک موقعیت ثابت قرار بگیرید. مثلاً روی یک نیمکت بنشینید و روی نقطهای از زمین فوکوس کنید که فکر میکنید افراد از آن عبور خواهند کرد و به خوبی در کادر شما قرار میگیرند. این کار به شما کمک میکند تا با فاصله انتخابیتان و ظاهر آن در کادر آشنا شوید. میتوانید از نشانههای بصری مانند ترکهای زمین یا چراغبرقی که افراد از کنار آن عبور میکنند برای تنظیم محدوده فوکوس خود استفاده کنید.
وقتی در این کار به تسلط برسید، متوجه میشوید که مدام در حال تخمین زدن فاصلههای ۱.۸ متر یا ۳ متر در جلو خود هستید تا بتوانید در حین حرکت یا زمانی که سوژه در حال حرکت است، عکسهای خود را ثبت کنید.
با اینکه بسیاری از عکاسان خیابانی ترجیح میدهند سوژههای متحرک را در حالی که خودشان هم در حال حرکت هستند عکاسی کنند، ما معتقدیم بهتر است وقتی صحنهای جذاب میبینید، از حرکت بایستید. حتی با سرعت شاتر ۱/۱۰۰۰ یا ۱/۲۰۰۰ (که سرعتهای مورد علاقه ما هستند)، همیشه نمیتوان به تصاویر کاملاً شارپی دست یافت. چه در حال حرکت باشید یا نه، همه چیز بستگی به تمرین دارد؛ زیرا این یک مهارت است که باید برای گرفتن بهترین نتایج آن را یاد بگیرید.
انتخاب لنز
بسیاری از لنزهای مدرن دیگر مقیاس فاصله ندارند، زیرا برای استفاده با سیستم فوکوس اتوماتیک طراحی شدهاند و برای فناوری ردیابی فوکوس اتوماتیک دوربین بهینهسازی شدهاند. راهحل این مشکل استفاده از لنزهای دستی ساخت شرکتهای ثالث یا لنزهای قدیمی است که دارای علامتهای فاصلهای هستند که به آنها نیاز داریم.
درباره لنزها بهطور کلی، امروزه ترندی وجود دارد که بسیاری از افراد تمایل دارند لنزهای سریع مانند f/1.2 بخرند و بسیاری از کسانی که تازه وارد دنیای عکاسی شدهاند، به اشتباه فکر میکنند هرچه «بوکه» بیشتری در عکس باشد، عکس هم بهتر است. اما این کاملاً اشتباه است. اگر از این لنزها برای فوکوس منطقهای در حالت باز (wide open) استفاده کنید، موفقیت زیادی نخواهید داشت!
چون فوکوس منطقهای به عمق میدان زیادی نیاز دارد، این یعنی باید از لنزهای کندتر استفاده کنید، که به نوبه خود یعنی نیازی به صرف هزینه زیاد نیست. لنزهای پرایم ما f/2.8 هستند، اما به ندرت از آنها در حالت باز استفاده میکنیم. حداقل دیافراگم ما f/5.6 است و ترجیح میدهیم از f/8 یا f/11 استفاده کنیم.
و به عنوان یک امتیاز اضافی، این لنزهای کندتر کوچکتر و سبکتر هم هستند؛ که برای عکاسی خیابانی عالی است.
آیا شما از فوکوس منطقهای استفاده میکنید؟
